Divanü Lügati't Türk İndeksi T

DİVÂNÜ LÜGATİ'T TÜRK İNDEKSİ T
DİVANÜ LÜGATİ'T TÜRK	BUGÜNKÜ TÜRKİYE TÜRKÇESİ
taba	yan, taraf, cihet; "...e, ...e dogru.....e yanına" aniamlarına ve Arapça "ila" ve "rağmen" karşılığında bir edat ve kelime·I, 94, 214. 425, 445; II, 103, 312; lil, 23, 216, 235, 272
tabalamak	kınamak, ayıplamak· III, 322, 327
taban	taban; deve tabanı· I, 400, 405
tabanlamak	(deve) tepmek, III, 342
tabanlıg	tabanlı,I, 499
tabaru	"...ya dogru, „.ya karşı" anlamına edat· I, 445;III, 69, 440 tabızmak bilmece söylemek ve sormak·II, 164 bkz> tabuzmak, tapuzmak
tablag	rıza, muvafakat· I, 462 bkz> taplag
tabuzgu(neñ)	bilmece.l, 489 bkz> tabuzguk, tapzug, tapzuguk
tabuzguk	bilmece· I, 502; II, 164 bkz> tabuzgu, tapzug, tapzuguk
tabuzmak	bilmece söylemek veya sormak, I, 462; II, 86 bkz> tabızmak, tapuzmak
tada	on adımdan görülebilen yer parçası· III, 220 bkz> tata
tadgun	Fırat ve ona benzer akan dere· I, 438
tadu	insanın tab'ı ve tabiatı· III, 220
tadun	bir yaşındaki buzağı, III, 171
tadun	tosuñ, iki ya;ında olan sığır I, 400
tafarçı	yük taşıyan·III, 149
tafrak	çabuk, acele, kıvrak, çalı;kan·I, 468 bkz> tawrak, tofrak § tafrak işçi; kıvrak, çalışkan işçi·I, 468
tag	dag,I,89,100,148.156, 160,169, 173, 179. 185, 186, 190, 212, 224, 256, 277, 278, 292, 297, 312, 325, 398, 424, 451, 466, 494, 495, 498, 499;II, 43, 50, 61, 67, 68, 77, 103, 130, 157, 238, 275, 278, 283, 288, 294, 296, 355, 357; III, 18, 106, 124. 153, 195
tagar	çuval, dağarcık, içerisine buğday ve başka şeyler konan nesne, harar· I, 17, 244, 411; II, 147, 306
tagay	dayı·III, 238
tagıkmak	dağa çıkmak, daga kaçmak, yozlaşmak·I, 192;II, 117
tagılmak	(bıçak gibi keskin ;eyler) körleşmek·II, 129 bkz> tıgmak, tigmek
taglamak	dağlamak· III, 294 tàglatmak daglatmak· II, 344
tagna yawa	kasnı ağacı püsresi olup yogurtla kariştırılarak tutmaca katilan ve ona renk veren bir deva·I, 434
taguzmak er	etine dolgun, bodur ki;i·I, 504 bkz> takuzmak
tahçek	bir çeçit Çin ipeği.'I, 476 bkz> taxtu
tah tah	salındıktan sonra doğanı veya ;ahini çagırmak için bir nida·I, 9;III, 117, 118
taxtu	eğrilmeıniş ham ipek, I, 416 bkz> tahçek
takagu	tavuk (cins adı)· I, 217, 447; III,II, 97 bkz> takuk § tışı takagu; tavuk· I, 447
takagu yılı	Türkler'in on ikili yıllarından biri I, 346, 447
takı	dahi. I, 73, 274, 412, 456, 468, 494;II, 110, 118, 177, 195, 263, 335, 356; III, 188, 226, 278, 378, 398 bkz> dakı
takılmak	takılmak, dizilmek·II, 129 takır takır ses blldiren bir kellme, I, 361 bkz> tíkir tíkir
takmak	takmak· II, 16, 17
takturmak	taktırmak, dizdirmek· II, 174
takuk	horoz, tavuk· II, 286; III, 114 bkz> takagu § takuk yalıgı
takuklug	tavuklu,I, 497
takuzmak er	etlne dolgun, bodur kişi·I, 504 bkz> taguzmak
tal	dal, yaş dal,I, 412; 11. 105; III. 156
talagu	çabuk õldüren ağı; iç ağrısı·I, 447
talak	dalak·I, 411 bkz> sulak
talas	at yarı;ında, top ve çevgen oyununda çizilmiş sınır ve gerilmiş ip·I, 366, 392 bkz> tasal
talbınmak	(kuş) dalbınmak, çırpınmak·II, 239, 240 bkz> talpınmak, talpırmak, talpışmak
tal bodlug	boyu düzgünce kişi; (en çok) ince uzun cariyeler için kullanılır·III, 156
talgag	Insanı öldürecek derecede şiddetli tipi, II, 288
talgan ig	sara, tutarık, I, 438
talgırmak	kar tipisi kopmak· II, 179 bkz> talgurmak
talguç	hayvan sırtına yükletilen yükü sıkiştirmak için kullanılan agaç, I, 453
talguk	baltanın sapını sıkıştırmak Içln çakılan çivi· I, 469
talgurmak	kar tipisi kopmak·II, 179 bkz> talgırmak
talgurmak	(mide, iç) bulanmak, karışnrtak· II, 200, 179
talıg	tat, lezzet·I, 408
talka	koruk·I, 179, 427 bkz> tarka
talkalanmak	koruklanmak, salkım koruk olmak, III, 201 talkan kavut, kavrulmu; dövülmüş arpa·I, 440;II, 89, 154, 189, 190
talkıg	dağların çatıçtığı yer· I, 463
talkıg	işleri sürüncemede bırakma· I, 463
talkılmak	itilmek, kakılmak, defedilmek, savulmak· II, 230
talkımak	ayıp sayılnnak. II, 304
talkışmak	dürmekte ve bükmekte yardım etmek, II, 207
talkıtmak	işi geciktirmek; yükü çarpıtmak, çarpık yapmak; yükle ip arasına bir ağaç parçası koyarak yükü düzeltmek için bük türmek, II, 339 bkz> tılkatmak
talkmak (talkamak)	zarar vermek· I, 506
talku	eğrilmiş, bükülmü; nesne· I, 427 § talku yışıg
talpınmak	(kuş) dalbınmak, çırpınmak· II, 239, 240 bkz> talbınmak, talpırmak, talpışmak
talpırmak	kanat çırpmak, dalbınmak· II, 173 bkz> talbınmak, talpınmak, talpışmak
talpışmak	kanat çırpışmak, dalpışmak, dalgalanmak.II, 204, 205 bkz> talbınmak, talpınmak, talpırmak
talu	seçme· III, 232 talulamak seçmek· III, 326, 347
talwır	keklik- II, 173 tam duvar, dam, kale· I, 153, 172, 176, 214, 270, 307, 348, 398;II, 13, 22, 44, 108, 146, 147, 152, 174, 177, 231, 232, 242. 325, 354; III, 32, 54, 57, 74, 81, 82, 89, 93,111,137,157, 267, 306 § tam ulı
tamak	boğaz, I, 33 bkz> tamgak tamar damar· l„362; III, 201 bkz> tamır, tamur
tama tama	damlaya damlaya· III, 360
tamçırmak	damlamak, serpilmek· II, 201 bkz> tamçurmak
tamçurmak	sepelemek· II, 175 bkz> tamçırmak
tamdu	kuvvetli, alevli ateş, tuturuk· I, 418 bkz> tamduk
tamduk	kuvvetli, alevli ate;, tuturuk·I, 418 bkz> tamdu
tamdurmak	yaktışmak. II, 176 bkz> tamturmak
tamga	denize ,göle veya dereye dökülen suyun bir kolu; gemilerin demlr attıkları ìskele veya liman·I, 424
tamga	damga, hakanın ve başkalarının damgası, 1. 424
tamgak	boğaz, damak·I, 33; 467, 469 bkz> tamak
tamgaklamak	boğaza vurmak III, 351
tamgalamak	hakanın damgasını (turasını) vurmak, III, 353
tamgalıg	blr kişilik sofra; küçük ibrik; hakanın damgası bulunan eşya· I, 527 bkz> tamgalık
tamgalık	küçük ibrlk; bir kişilik sofra; hakanın damgası bulunan eşya·I, 527 bkz> tamgalıg
tamındı sıw	su damlası, I, 450
tamınmak	yağ çıkarmak, taktir etmek· II, 149
tamır	damar, sinir ,I, 495 bkz> tamar, tamur
tamırlıg	damarlı·I, 495
tamışmak	damlaşmak·II, 110, 111
tamıtmak	damlatmak· II, 311
tammak	damlamak· I, 60, 376; II, 26. 87; III, 123, 360
tamturmak	damlattirmak, damzııtmak. II, 175
tamturmak	yaktırmak· II, 176 bkz> tamdurmak
tamu	cehennem· III, 234
tamu	hele, cümlenln anlamını pekitme için gelen bir edat· I, 420
tamulamak	sıkılamak, sıkıştırmak, pekitmek· III, 327
tamur	damar· I, 362 bkz> tamar, tamır
tamurgan	her zaman kanayan, damlayan· I, 518, 524 bkz> yamurgan
tamurmak	(burun) kanamak, damlamak. II, 85 bkz> yamurmak
tamuzmak	damlatmak, damzırmak· II, 86, 164
tan	sabah, ak;am esen serin esinti· III, 157
tançamak	bozulmak, çürümek· III, 303 bkz> tançgamak, tançımak, tınçamak, tınçımak,tunçımak
tançgamak	bozulmak, çürümek· III, 303 bkz>tançamak, tançımak, tınçımak, tunçımak
tançımak	bozulmak, çürümekIII, 303 bkz> tançamak, tançgamak tınçamak, tınçımak, tunçımak
tançışmak	bozulup kokuşmak II, 217
tançu	lokma, tıkım, III, 392 bkz> tunçu
tançulamak	(ağızda) çiğnemek, III, 352
tanışmak	birbirine karşı borçlarını inkâr etmek· II, 112
tanmak	inkâr etmek·III, 184
tanturmak	inkâr ettirmek· II, 176
tanuk	şahit, tanık, I, 18, 380; II, 37; III, 166
tanukluk	şahitlik, tanıklık; tutak· I, 503
tanulmak	söz söylenmek, söz geçilmek; işaret edilmek II, 130
tanumak	danışmak; işaret etmek; söylemek, emretmek; tavsiye etmek· II, 112; III, 273 bkz> tanıışmak tanuşmak
tanutmak	başkasına söz eriştirmeyi tavsiye ve emretmek· II, 312
tañ	şaşacak, şaşılacak nesne, danılacak şey, acayip şey, I, 62; III, 355
tañ	tan, sabah vakti. I, 170, 251;III, 355, 356 tañ eski zamanlardan kalmış olan yapı·III,356
tañ	elek,III, 355
tañ atmak	tan yeri ağarmak.III, 356
tañılmak	iple sarılmak.III, 395
tañınmak	bir sargı ile sarmak; bir işi başlı başına yapmak.III, 395
tañızmak	şişmek.III, 392, 393
tañlamak	danlamak, taaccüp etmek III, 403
tañlaşmak	şaşmak, taaccüp etmek,I, 395; III, 398
tañlatmak	danlatmak, şaşırtmak·II, 350, 359
tañmak	bir şey ile sarmak,III, 390
tañsuk	şaşılacak, acayip; nefis·III, 382
tañ tuñ étmek	"tan tan" diye ses vermek· III, 357 bkz> dañ duñ étmek
tañuk	hakanlara sefer ve benzeri zamanlarda yemek ve ipek kumaş gibi şeylerden verilen armağan·III, 365
tañuk	çevgen oyünunda topu gerilen ipten geçirebilene verilen ipek kumaş·III, 365
tañuk	savaşta mızrakların ve bayrakların uçlarına takılan ipek kuma;·III, 365 tap elverir, yeter,I, 318
tap	yaralama veya dövme izleri .III, 145
tap bolmak	elvermek, yetmek· I, 318
tapçan	erişilemeyen üzüm salkımlarını kesmek için toplayının üzerlne çıktığı sofra biçiminde üç ayaklı bir nesne· I, 435 bkz> tapçañ
tapçañ	eri;ilemeyen üzüm salkımlarını kesmek için toplayanın üzerlne çıktığı sofra biçiminde üç ayaklı bir nesne· III, 385 bkz> tapçan
tapçurmak	tapşırmak, ulaştırmak, teslim etmek· II, 175 bkz> tapşurmak
tapı	bir şeye razı olma· III, 216
tapı	ne uzun ne kısa, orta· III, 216
tapındaçı	tapan, tapınan· II, 168
tapıngan	tapınan, daima tapan, II, 168
tapınguçı	tapan, tapınan, II, 168
tapınguluk	tapınmaya hakkı olan· II, 169
tapınıglı	tapan, tapınan. II, 169
tapınmak	tapmak, tapınmak, hizmet etmek· II, 140, 160, 161, 167, 168
tapış	iki kişinin işlerini birbirine tapşırması, vekilleşme, yekeleşme· I, 367
taplag	rıza, muvafakat· I, 462 bkz> tablag
taplamak	kabul etmek, razı olmak· III, 293
taplaşmak	bir işe razı olmak, uzlaşmak II, 206 bkz> tepleşmek
taplatmak	razı etmek·II, 341
tapluk	yer yarıkları· I, 467
tapmak	tapmak, hizmet etmek; bulmak, sezmek· I,425; II, 3; III, 222
tapraşmak	sıçraşmak (yalnız deve için ).II, 217
taprımak	sıçramak (yalnız deve için)III, 277
tapşurmak	tapşırmak, ulaştırmak, teslim etmek,II, 175 bkz> tapçurmak
tap tap	çabuk çabuk· III, 145
tapug	hizmet, tapma, tapı· I, 373, 376; II, 168; III, 58, 251
tapugçı	hizmetçi· I, 376
tapuglug	devamlı hizmeti olan· I, 495
tapugsak	hizmet eden, hizmet etmeyl seven· II, 168; III, 377
tapulmak	(kaybolan şey) bulunmak, II, 119
tapuzmak	bilmece sormak ve säylemek·I, 462 bkz> tabızmak, tabuzmak
tapzug	bilmece·I, 462 bkz> tabuzgu, tabuzguk, tapzuguk
tapzuguk	halkın birbirini sınamaya çektikleri bilmece·I, 462, bkz> tabuzgu, tabuzguk, tapzug
tar	dar·III, 97, 148. 259
tar	kelek, (ırmaklarda) sal, III, 148, 157
tar	yağ tortusu· III, 148
taralmak	taranmak, II, 126
taramak	taramak, dağıtılmak,I, 14
taranmak	taranmak, kendini yardımsız taramak. II, 145
taraslamak	bir şeyi kuvvet ile dağitmak· III, 332
targak	tarak, I, 14, 467
targıl	(attan ba;ka her hayvan için) alaca· I, 15, 482 § targıl yılkı; alaca hayvan·I, 482
tarhan	islamlık'tan önce verilmi; olan bir addır, "bey" demektir.I, 436
tandaçı	çiftçi·II, 51 bkz> tarıgçı
tarıg	ekin, bitki, arpa, buğday, tane, tohum, zahire.I, 19, 140, 154, 165, 168, 187, 193. 194, 198,203. 208, 212, 213, 223, 256, 293. 302, 320, 373, 499, 509, 514;II, 49, 74, 81, 82, 106, 124, 125. 126, 145, 159. 162, 204, 212, 219,232,238,240, 259,263,307,319,
tarıg biti	tahıla düşen ufak hayvan· I, 320
tarıgçı	çiftçi, ekinci. II, 49. 51; III, 242 bkz> tarıdaçı
tarıglag	tohum ekilecek yer, tarla, ekerge· I, 496, 500
tarıglanmak	ekin sahibi olmak· Il, 269
tarıglıg	ek!n bulunan yer, ambar· I, 496 § tarıglıg ew; buğdaylı ev· I, 501
tarıglıg yér	ambar·I, 496, 501
tarıglık	ambar·I, 503
tarıkmak	daralmak·II, 115
tarılmak	(bir nesne, õtekisi içine) dağılmak, yayılmak; ayrtlmak· I, 15; II, 126. 209; III, 6
tarılmak	ekilmek· II, 126 tarım tekinlere ve Afrasyab soyundan olan hatunlara ve bunların çocuklarına karşı söylenen bir kelime, Hakanlı hanları oğullarından başkasına söylenmez·I, 396 § altun ta rım; büyük kadınların ungunu·I, 396
tarım	göllere, kumluklara dökülen çay kolları·I, 396
tarımak	(ekin) ekmek·III, 262
tarımlamak	ırmağı bir adadan öbür adaya atlamak suretiyle geçmek·III, 341
tarımsınmak	ekin eker görünmek· II, 259
tarınmak	yalnız başına ekmek; ekin eker görünmek II, 145, 159
tarırku	otları birbirine karışmamı; olan yer, otu az yer· I, 489
tarıtgan	ekincilik eden· I, 514;II, 319
tarıtgu	(ekin) ekecek· II, 321
tarıtıglı	çiftçllik etmek üzere olan· II, 320
tarıtıglık	çiftçllik yapmak hakkı olan· II, 320
tarıtıgsak	çiftçiliğe düşkün olan· II, 319
tarıtmak	eklncilik etmek, ektirmek·I, 514
tarka	koruk- I, 427 bkz> talka
tarmak	dağıtmak, yaymak, ayırmak·I, 399; III, 180, 260 bkz> taramak
tarmak	yırtıcı hayvanların pençesi.I, 467
tarmaklanmak	kol kol kuş pençesi glbl akın etmek; pençe sahibi olmak (kuş); kol kol olmak (su)·II, 274 bkz> tarmutlanmak
tarmamak	tirmalamak·II, 364
tarmaşmak	tirmalaşmak, birlikte kaşınmak·II, 207 bkz> tırmaşmak
tarmatmak	tırmalatmak·II, 349, 364
tarmaz	;en hıyarı·I, 457 bkz> turmuz
tarmut	dağların tepelerl, derelerl,I, 451
tarmutlanmak	(su) kollara ayrılmak· II, 270 bkz> tarmaklanmak
tartar	kumruya benzer bir kuş· I, 485
tartıg	yük ipi, denk sargısı; blr iş çıkması üzerine hakanın adamlarını çağırması·I, 462
tartıgçı	davetçi·I, 462
tartılmak	tartılmak; gerllemek vé çekilmek· II. 229, 237
tartın	ylyecek, başka bir yerden getirilen zahire·I, 435;III, 426
tartınmak	6zlemek; acınmak; götürür görünmek,II, 240
tartışmak	tartışmak, taıtmada yardım etmek; germekte yardım etmek; birblrinl cezbetmekte ve çekmekte ve kurmakta yardımetmek; sızlamak,I, 230;II, 205;III, 255
tartmak	tartmak; cezbetmek; çekmek, uzatmak, germek; getirmek, almak, çıkarmak, III, 426
tarumak daralmak·III, 261 262
tarunmak	canı sıkılmak, usannnak, sıkılmak· II, 145
tarus	evin çatısı· I, 366; II, 105
taruslamak	çatı yapmak, III, 332
tarutmak	darla;tırmak·II, 302 ·
tas	her nesnenin kötüsü, bayağısı,I, 329
tasal	çevgen oyununda çlzilmlş sınır·I, 392 bkz> talas
tasgamak	tokatlamak·III, 287, 288
tasgaşmak	tokatlaşmak; tokatlamakta yardım ve yarış etmek,II, 220 bkz> yasgaşmak
tasgatmak	tokatlatmak,II, 338
tàş	taş, kaya,I,135,163, 254, 256, 276, 517;II, 7, 14, 23, 129, 133.184, 234; III, 58,152,187, 280. 282. 286, 372, 375. 426. 435, 447, 448
taş	dış, taşra, gurbet; geniş açıklık; yazı; yabancı yer·I, 91, 435;II, 74;III, 152
taşak	erkeklik aygıtı.I, 380, 438;III, 267
taşaklıg	ta;aklı·I, 497
taşgurn	-ıak taşayazmak,II, 200, 201
taşıkmak	dışarı çıkmak· II, 116 bkz> çıkmak,tışıkmak
taşırkan közlüg	patlak gözlü, lokma gözlü· I, 521
taşıtmak	ta;itmak· II, 307
taşlamak	taşlamak; gurbete gitmek, dışarılıklı olmak, III, 294
taşlatmak	taşlatmak; taşràya yollamak. II, 343
taşmak	ta;mak·II, 12
taşra	dışarı·I, 424
taşug	taşınabilen mal, eşya, menkul mal·I, 411
taşumak	taşımak; çıkarıp atmak, kovmak· I, 102; III, 266
taşurgan	daima ta;ıran· I, 518
taşurmak	taşırmak, II, 78
taşutmak	taşitmak·I, 210
tat	tat, yabancı; müslüman olmayan; üygur, Farslı, Acem, Farsça konu;an·I, 36, 349, 454, 483, 486;II, 3, 216, 280, 281, 294
tat	kılıç ve benzeri îeylerin üzerine çöken pas· II, 281 bkz> tut
tata	on adımdan görülebilecek yer parçası, III, 220 bkz> tada
tatganmak	tatlı bulmak, tat almak·II, 241
tatıg	tat, lezzet·I, 408
tatıglanmak	tatlanmak· II, 265
tatıglıg	tatlı· I, 495, 496
tatıgmak	tat, lezzet· I, 408
tatıgsamak	canı tatlı istemek, I, 279; III, 332, 333
tatıg talıg	tat, lezzet, I, 408
Tatıkmak	Tatlaşmak; Farsla;mak· II, 116, 281
tatıkmak	paslannnak· II, 281 bkz> tutukmak
tatılmak	tadılmak, tadına bakılmak, II, 120
tatımak	tat vermek· III, 257
tatındı süt	bol süt· I, 449
tatınmak	tadar görünnnek·II, 158
tatırga	"tirşe" denen sepilenmiş beyaz deri· I, 489
tatırlıg yér	toprağı düz ve sert olan yer, bozkır, I, 494
tatır yér	kıraç yer, I, 361 tatıtmak tadılmak, tadına tesir etmek, tat vermek, II, 299
Tatlamak	Fars, vé Farslı saymak· III, 293
Tatlaşmak	Farsça veya üygurca konuşmak, II, 206, 207ı
tatlıg	tatlı· I, 45, 529; III, 200, 194
tatruşmak	birbirine tattırmak· II, 217
Tat Tawgaç	üygur ve Çinli; Farslı ve Türk· I, 454;II, 280
taturgan	daima tattıran·I, 515, 516;II, 74
taturmak	tattırmak·II, 73;III, 186
tavar	mal, davar·I, 79, 234, 235, 238, 264, 265, 300. 303, 362;III, 310, 334, 338, 419, 420, 445, 447 bkz> tawar
tavuş	duygu ve kımıldanma· III, 165 bkz> tawış,tawuf
tawar	mal, mülk, eîya· I, 22. 79, 86, 114, 189, 210, 238, 255, 261, 264, 284, 291, 295, 362, 411, 498, 514;II, 17, 19, 29, 50, 55. 58, 61, 81, 87, 89. 93, 101, 112, 113, 121, 125, 136, 153, 154, 155, 156, 158. 183. 189, 224, 237, 249, 250, 253, 295, 296, 297, 3
tawarlıg	mallı, mal sahibi. I, 495
tawarluk	mal konan yer, hazine. I, 503
tawarsak	mal sever· II, 56
tawgaç edi	Araplar'ın "Âd ulusunun izeri" dedikleri büyük ve eski yapılara verilen ad· I, 454
Tawgaçlarmak	Maçinli saymak·III, 350
Tawgaçlanmak	Maçin halkı kılığına girmek II, 271
tawgaç yudası	susam çiçeğinin (urfağının) yaprağına benzer yaprakları bulunup ilaç için kullanılan bir ağaç· I, 454
tawılguç	tabarhun; innap dediklerl meyve; kızıl ağaç; bakam ağacı; tarhun denen sebze; kızıl sõğüt, I, 488, 489 bkz> tawılku
tawılku	tabarhun· I, 489 bkz> tawılguç
tawış	duygu ve kımıldanma. III, 165 bkz> tavuş, tawuş
tawışgan	tavşan·I, 513, 525
tawışganlaşmak	öndül olarak tavşan koyup yarış (bahis) etmek· II, 226
tawışgan yılı	Türkler'in on ikili yıllarından biri.I, 346, 513
tawmak	tasarruf etmek,I, 519
tawrak	çabuk, acele, kıvrak, çalışkan, çabukluk· I, 156, 468, 520; III, 46, 69, 258 bkz> tafrak
tawramak	davranmak; büyümek, kuvyetlenmek,I, 103; III, 41, 279 bkz> tuwramak
tawran	şalvar uçkuru ve sapan kolu yapmak için örülmüş ip,I, 436
tawranmak	davranmak·II, 240
tawratası	davrandıracak·II, 362 § tawratası yér; davrandıracak yer·II, 362
tawratgan	daima acele ettiren, daima davrandıran·II, 360
tawratgu	davranılacak.II, 362 § tawratgu ogur; davranılacak zaman·II, 362
tawratguçı	acele ettiren, davrandıran.II, 360
tawratıglı	acele ettiren ve işe başlatmak üzere olan·II, 361
tawratıglık	davrandırma, acele ettirme hakkı olan, II, 361
tawratıgsak	acele ettirmek, davrandırmak isteyen II, 360, 361
tawratıgsı	davrandırına, acele ettirme hakkı olan. II, 361
tawratışmak	ivmekte ve yürüyüşte yarış etmek, II, 363
tawratma	davrandırrria. II, 360
tawratmak	acele etmek, acele ettirmek, davrandırmak; (ip) eğirmek· II, 330, 335, 336, 360 tawratmış kıvratılmış. II, 362 § tawratmış yıp; kıvratılmış ip, II, 362
tawrattaçı	acele ettiren, davrandıran· II, 360
tawuş	duygu ve kımıldanma· I, 367 bkz> tavuş, tawış
tawuşlamak	kımıldanma, duyu ve hareket belirtmek III, 335
tay	tay,I, 206, 207, 313; III, 71, 158
tayagu	taş ve tezek parçası· III, 174
tayak	dayak, dayangaç·I, 417; III, 166
tayaklanmak	dayak, baston sahibi olan III, 197 ,198
tayamak	dayak koymak, dayak dikmek, dayamak, III, 274
tayanmak	dayanmak, III, 161, 190, 191, 380
tayañu	mabeyinci, perdeci· III, 380
taygan	tazı, av köpeği. I, 421; II, 15, 343; III, 174, 175
tayıg	kaygın· III, 165
tayışmak	kaymakta yarış etmek· III, 188
tayıtmak	kaydırmak· II, 325, 326 bkz> tayturmak
taylañ er	ince, kibar, güzel, boylu boslu, rengi parlak, elbisesi temiz adam (en çok gençlerde kullanılır)· III, 386 bkz> tayuk § taylañ yigit; dalyan (daylan) gibi genç, III, 386
taymak	kaymak· III, 166, 243, 244
tayturmak	kaydırmak, 2iyındırmak· III, 192 bkz> tayıtmak
tayuk er	ince, kibar genç· III, 166 bkz> taylañ
tayuklanmak	dayılanmak, kibarlanmak. III, 197, 198
taz	kel, daz, boynuzsuz, bitkisiz, çorak· I, 26, 313; II, 41, 52; III, 148, 149 § taz koy; kel koyun, boynuzsuz koyun, III, 148 § taz yér; bitkisi az olan çorak yer, kel toprak·III, 148
tazarmak	kelle;mek· II, 77 bkz> tazgarmak, tazgırmak
taz at	alacalı at· III, 148
tazgarmak	kelleşmek, dazlaşmak, II, 200 bkz> tazarmak, tazgırmak
tazgırmak	dazlaşmak, kelle;mek· II, 200 bkz> tazarmak, tazgarmak
tazlamak	birine kel demek, birini kel saymak. III, 293
tebiz	çorak yer; haset eden· I, 19, 365;II, 208
tebizlik(g)	çekememezlik, haset·I, 506
tef	dek, al, hile·I, 332 bkz> tew
tefçitmek	sıkıca geçmeli olarak diktlrmek· II, 329 bkz> tewçimek
tegdeg	sebep,I, 160 bkz> tıldag
tegdi	ziyaretçi.III, 230 bkz> teki
tegilmek	şaşıla;mak, tek gözlü olmak,II, 130
tegin	değin I, 349
teginmek	bir büyük adamın yanına gelmek veya oradan gitmek. II, 143
tegiñ	tekin, samur·III, 370
tegir	değer, kıymet·I, 352;II, 82
tegirme	çörek, değirmen taşı, para gibi değirmi olan her nesne·I, 490
tegirmek	yaklaştırmak·II, 148
tegirmek	deve üzerine ikl taraflı atılarak içerisine bìnilen sepetle, sepete benzer nesne· I, 506 bkz> ügürmek
tegirmen	değirmen, değirmen taşı· I, 369; II, 128; III, 266. 267, 282, 355
tegiş	değişme. I, 368
tegişmek	muhakeme olmak; (bir yere) değmek; dürüm dürüşmek. II, 105, 106
tegme	değme, her, her bir, türlü türlü·I, 157, 241, 296, 433, 434, 437, 523;II, 156, 285; III, 26 tegmek değmek, dokunmak, ermek, erişmek, varmak, yakalamak, dü;mek; hücum etmek· I, 48, 104, 167, 319, 363, 375, 410, 429, 471, 472, 522;II,19, 20,91 ,129;III,44,4
tegre	etraf, çevre, daire, değre,I, 310, 421, 424; II, 13, 45, 137; III, 285, 401, 422
tegrek(g)	herhangi bir şeyin halkası, değresi· I, 477
tegü	kadar, dek,III, 237
tegül	değil.I, 329, 393;II, 57, 68;III, 153 bkz>dag, dag ol, dag
tegürgen	daima degiren, eriştiren . I, 522
tegürmek	eriştirmek, dokundurmak, değirmek· I, 207, 335, 376; II, 84; III, 134, 158
Tejik	Tacık, Farslı· I, 387
Tejiklemek	Farslı saymak, Farslılığa nispet etmek,III, 340
tek	tek, sadece, bir şey dilemeyerek; gibi, benzetme edatı,I, 334, 353, 354, 490, 497;III, 155
teke	teke, boynuzundan yay yapılan' erkek geyik· III, 102, 228 § teke sakal; teke sakallı, köse adam· III, 228
teki	ziyaretçi· III, 230 bkz> tegdi
tekiş	her şeyin sonu, bitimi.I, 368
tekne	tekne·I, 434
tekşüt	değişit, karşılık, bedel·I, 451
tek turmak	susmak· I, 334
teküz	atın alnındaki akıtma,I, 507 bkz> tüküz
teküzlig	akıtmalı.I, 507
telgemek	sıkmak, can sıkmak,III, 291
telgenmek	kızmak, içlenmek· II, 242
telik	delik· I, 388
telim	çok, pek çok, bol, fazla, daima, hep, pek· I, 44, 73, 110, 132, 156, 157, 166, 167, 200, 235, 249, 255, 397, 427, 467, 514, 515, 520, 521, 522, 523;II, 38, 179, 241, 260, 315, 342; III, 20, 52, 159, 194, 297, 311, 323, 404
telinmek	delinmek· II, 147, 148
telişmek	delmekte yardırn ve yarış etmek, II, 108
telmek	delmek; sıirüye katmak· II, 22
telmirmek	sağa sola bakınmak (bir şey istemek için).II, 179, 180
teltürmek	deldirmek. II, 174, 175
telü	deli,çılgın III, 156, 232 bkz> telwe
telwe	deli, I, 426 bkz> telü
tem	tırkaz· I, 337
temen	büyük iğne, çuvaldız, I, 402; III, 35, 367 bkz> tümen § temen yiñne; büyük iğne, çuvaldız· I, 402 § temen yigne; büyük igne, çuvaldız, III, 35
temlemek	tırkazlamak· I, 337
temregü	temregi· I, 491
temür	demir. I, 42, 187, 361, 520; II,II, 21; III, 253
temıirçi	demirci· III, 268
temürgen	ok temreni .I, 522 bkz> temürken
temür kazñuk (kazuñuk)	kutup yıldızı; demir kazık·III, 383 bkz> temür kazuk
temür kazuk	kutup yıldızı; demir kazık,III, 40 bkz> temür kazñuk
temürlük	demir eritllen ve süzülen yer·I, 506
ten	vücut·II, 307
tençmek	ısırmak, kötüleşmek, yoksullaşmak· II, 281;III, 303 bkz> yençimek, yunçımak
tene	tane; susam, mışmiş gibi şeyler·III, 44, 236
tenrimek	uyuyamamaktan baş dönmek,III, 282
teñğ	imkân, fırsat, sıra·II, 103; III, 355 terig gõl, bataklık·I, 528
teñ	denk, ögür, akran·III, 355 § teñ
tuş	denk, eş, küfüv·III, 355
teñek	hava·III, 366
teñelgüç	dölengeç kuşu·III, 388 bkz> terigelgün
teñelgün	dölengeç kuşu·III, 388 bkz> teñelgüç
teñermek	iki şeyi birbirine denklemek, denkleştirmek·III, 398
teñeşmek	denkleşmek, ikl şey birbirine denk olmak III, 393
teñil	ön ayakları çizgili·III, 366
Teñirgen	Tanrıya tapınan bilgin.III, 389 bkz> Teñrigen
teñitmek	havaya doğru yükseltmek·III, 396 bkz> tüñitmek
teñiz	deniz·I, 100; II, 45; III, 136, 363, 370
teñlemek	Iki şeyi birblrine denklemek, denk etmek, denkleştirmek. I, 427, III, 403
teñlenmek	i;i düşünmek, çare düşünmek· III, 400
teñleşmek	iki şey birbirine denkle;mek, III, 398
teñmek	havalanmak, havaya yükşelmek, göz-den kaybolmak, III, 390
teñri	gök, sema· III, 377
teñri	büyük bir dağ, büyük bir ağaç gibi göze ulu görünen Her şey· III, 377
Teñri	Tanrı. I, 53, 68, 150, 171, 206. 212, 225, 266, 280, 300, 301, 304, 373, 416, 461, 472, 475;II, 3, 77, 140, 152, 160, 161, 162, 167, 169, 173, 179, 185, 192, 200, 201, 288, 294, 303, 315, 316, 324, 325, 347, 356,III, 52, 53, 84, 95, 137, 271, 273, 290, 34
Teñrigen	Tanrı'ya tapınan bilgin, bilgin kimse· III, 377, 389 bkz> Teñirgen
Teñrigerü	Tanrı'ya doğru, Tanrı'ya yõnelerek, III, 251 bkz> Teñrikeri
Teñrikeri	Tanrı'ya doğru, Tanrı'ya yônelerek. III, 251 bkz> Teñrigerü
teñtürmek	elindekini havaya doğru saldırmak, yükseltmek, III, 397
teñüç	saçayağı gibi yarım arşın yüksekliğinde olan her şey· III, 381
teñürmek	havaya doğru yükselip kaybolmak, yükselen bir ;eyl salıvermek. III, 392
tepik	tepiş, tepme· I, 27, 386
tepilmek	tepilmek· II, 119
tepinmek	tepmek, bir şeyi ayakla kımıldatmak· II, 140
tepişmek	tepişmek, II, 87, 113
tepleşmek	bir işe razı olmak, uzlaşmak· II, 206 bkz> taplaşmak
tepmek	dövmek, vurmak, tepmek, I, 27, 200, 386, 526; II, 3, 33, 113
tepremek	tepremek, kımıldamak III, 277
teprenmek	teprenmek,II, 240
tepreşmek	oynamak, tepreşmek, kaynaşmak· I, 88;II, 204
tepretesi	tepretilecek.II, 362 § tepretesi yér; tepretilecek yer·II, 362
tepretgen	çok tepreten·II, 360
tepretgü	tepretilecek,II, 362 § tepretgü ogur
tepretgüçi	tepreten,II, 360
tepretíglik	tepretme hakkı olan·II, 361
tepretigsek	tepretmek dlleğinde olan· II, 360. 361
tepretigsi	tepretmek hakkı olan ve tepretmekte acele eden· II, 362
tepretişmek	tepretmekte yardım ve yarış etmek· II, 363
tepretme	teprendirme. II, 360
tepretmek	tepretmek, teprendirmek, kımıldatmak, saldırmak; (yalnız deve için) sıçratmak, II, 329, 330, 360
tepretmiş	tepretilmiş, II, 362 § tepretmiş neñ
tepretteci	tepreten· II, 360
tepsemek	haset etmek, günülemek, çekememek· I, 463; III, 283 bkz> tepzemek
tepsetmek	haset ettirmek· II, 336 bkz> tepzetmek
tepük	kurşun eritilerek iğ ağırşağı şeklinde dökülür, üzerine keçi kılı veya başka bir şey sarılır, çocuklar bunu teperek oynarlar· I, 386
tepzemek	haset etmek, günülemek, çekememek, I, 19; III, 283 bkz> tepsemek
tepzeşmek	hasetleşmek· II, 206 tepzetmek haset ettirnşek, II, 335, 336, bkz> tepsetmek
ter	ter, I, 181, 322, 466; 11. 96, 273, 279, 303, 336;III, 148, 196
ter	ücret, çalışana verilen para· III, 148, 212
ter atmak	beden teri dışarı atrnak·II, 303
teritmek	, teri ötmek
ter bolmak	terlemek, utanmak, mahcup olmak·I, 322
terçi	ücretle çalışan, ırgat·I, 417; III, 148
tergüşi	deren, toplayan·II, 51
teri	deri, I, 70, 165, 306; II, 149, 229, 231, 303, 354; III, 188, 190, 221, 244, 392
terigsek	dermeyi, toplamayı dileyen· II, 55
terinçek	iki parçadan yapılan kadın carı· I, 510
teriñ	, (yalnız su için) engin, geniş, derin, her derin ve çok şey· III, 370
teringüklenmek	(su) derlnlemek, ;oğalmak· III, 411
teri ötmek	ter derlden geçmek,II, 303 bkz> ter atmak, teritmek
teritmek	terlemek·II, 303, 304 bkz> ter atmak, teri ötmek
terk	tez, çabuk,I, 350, 441 bkz> terkin
terken	egemen, hükümdar, mellk; vilâyet üzerine vali olan kimseye karşı hakanlann aytası; "kendisine itaat edilen" anlamına I, 376, 441, 442; 11. 209
terkin	toplu olan, toplanmiî olan her şey· I. 442, 443;II, 209
terkin	tez, çabuk,I, 441 bkz> terk
terk kelmek	tez gelmek· I, 350
terk kılmak	çabuk olmak· I, 350
terklemek	ivmek, acele etmek· III, 445
terlemek	terlemek; kaşağılamak, gebrelemek, silmek· III, 293
terlenmek	terlemek, II, 242, 254
terletmek	terletmek· II, 342
terlik	teri çekmek için eğerln veya palanın altına konulan keçe·I, 476
terñek	su sızıntısı, su blrikintísi; kaynak, II, 291, 328 bkz> terñük
terñük	kaynak· II, 6 bkz> terñek
ters	güç olan her nesne· I, 348
tersinmek	terslemek, kızmak; (yara kapandıktan sonra) azmak· II, 240, 241
ters ters urmak	her yanından, her yanına vurmak· I, 348
tes	obanma edatı·I, 328 § tesdegirme; des- değirmi·I, 328
teşik	obur, karnı dolduğu halde gözü dolmayan kişi·I, 387 bkz> teşüklemek
teşilmek	yarılmak, değilmek II, 127, 128
teşrüm	eğrilmiş ip yumağı· I, 485 bkz> tüşrüm
teşük	taşagı yarık; deşik, yarık, I, 387
teşüklemek	obur, aç gözlü saymak, III, 340 bkz> teşik
tetik	akıllL III, 33 bkz> teytik
tetrü	her şeyin tersine dönüşü· I, 420
tetrülmek	çevrilmek, ters olmak, kötü olmak, kötüleşmek·II, 229, 230
teve	deve·III, 139 bkz> deve, devey, tevey, tewe, tewey, tewi, téwi, tiwi
tevey	deve· III, 314, 342,447 bkz> deve, devey, tewe, tewey, tewi, téwi, tiwi
tew	al, hile, aldatma,I, 332 bkz> tef
tewçimek	oyulkamak, seyrekçe dikmek·III, 276 bkz> tefçitmek
tewe	deve·II, 181 bkz> deve, devey, teve, tevey, tewey, tewl, téwi, tiwi
tewey	deve, I, 31; II, 84, 195, 206, 217, 255, 256, 329, 351;III, 49, 60, 67, 113, 136, 140, 168, 186, 200, 225, 309 bkz> deve, devey teve, tevey, tewe, tewi, téwi, tiwi
tewgen	her zaman 0126^I, 401
tewi	deve· 1. 127, 385, 485;II, 21, 75, 246, 252, 338; III, 139, 277. 287 bkz> deve, devey, teve, tevey, tewe, tewey, téwi, tiwi
tewinmek	tasalanmak, utanmak, sıkılmak, II, 147
tewişmek	şişe et dizmekte yardım ve yarış etmek· II, 102 bkz> tüwi;mek
tewlüg	alcı, aldatıcı· I, 477; III, 33 bkz> tewlük
tewlüglenmek	kendini hileci saymak, hileci olmak, II, 277 bkz> tewlüklenmek
tewlük	alcı, hileci, aldatıcı, III, 33 bkz; tewlüg
tewlüklenmek	kendini hileci saymak, hileci olmak, II, 277 bkz> tewlüglenmek
tewmek	eti şi;e saplamak, dizmek. I, 401; II, 15
tewsi	tepsi, sofra· I, 423; III, 50
tewşelmek	ufalanmak; karışmak. II, 235, 236 bkz> tewşülmek
tewşemek	karı;mak, dolaşmak (ip), III, 286
tewşetmek	karıştırmak, dolaştırmak (ip); birinin terini burçaklatıncaya kadar yormak, II, 336
tewşinmek	çalışmak, çırpınmak. II, 241 bkz> tewşünmek
tewşülmek	karışmak· II, 236 bkz> tewşelmek
tewşünmek	çalışmak, çırpınmak· II, 241 bkz> tewşinmek
tewürgen	her zaman çeviren·I, 521 § ewürgen tewilrgen; her zaman evirlp çeviren· I, 521
tewürmek	çevirmek·II, 82 § ewürdi tewürdi; evirip çevirdi, alt üst etti; tasarruf etti· II, 81
teyitilmek	akıllanmak, zekile;mek· II, 121
teytik	akıllı, zeki· III, 33 bkz> tetik
tezek	tezek, at gübresi· I, 386
tezeklemek	pislemek. III, 340
tezgek (er)	işten ve işe benzer şeylerden kaçan, çekingen· II, 289 bkz> tezik
tezgi	düşman gelmesi yüzünden halk arasında olan ürkuntü, panik· I, 429 bkz> tezik
tezgi bolmak	düşman gelmesi yüzünden ürküntü meydana gelmek, I, 429
tezginç	dağ dönemeci, dağ büklümü· III, 387 bkz> yörgenç
tezginç yol	büküntülü, kıvrımlı yol- III, 387
tezginmek	dönmek, tavaf etmek; çevrilmek· II, 241, 255, 303, 312
tezik	halk arasında ürküntü, panik, I, 387 bkz> tezgi
tèzik (kişi)	işten kaçan kimse· I, 387 bkz>tezgek
tezinmek	kaçar görünmek.II, 146
tezişmek	blrbirinden kaçışmak, II, 99
tezitmek	kaçırmak, II, 305
tezmek	kaçmak, tezlkrnek· II, 8
tégin	aslında "köle" anlamına; sonraları hakan okullarına verilen ungun· I, 355, 357, 413; III, 368 bkz> tigin § kümüş tégin; rengi gümüş gibi saf köle· I, 413 § alp tégin; yiğit köle I, 413 § kutlug tégin; uğurlu köle. I, 413
tégit	"tegin" kelimesinin çoğul şekli.I, 355, 356
témek	demek, söylemek·I, 43, 74, 79, 87, 127, 200, 403;II, 287; III, 214, 215, 233. 245, 247, 259 bkz> timek
témin	demin·I, 409
térgelir	dermek, toplamak üzere o1an· II, 67
térgeşmek	arka arkaya gelerek derleşmek· II, 206 bkz> tirkeşmek
térgi	sofra, I, 429; II, 54 bkz> térgü
térgü	sofra üzerindeki çeîitli yemek; sıra, dizi·I, 428 bkz> térgi
térig	derme, derl{; dernek, derge,I, 388; II, 41 bkz> tirik
térilgen	her zaman derilen, toplanan·I, 521, 523
térilmek	derilmek, toplanmak· II, 127; III, 6
térimsinmek	derer gibi görünmek· II, 261
térinmek	kendisine dermek, II, 146
térmek	dermek, toplamak· II, 39, 44, 62, 66, 83; III, 181
térnek	dernek, işlerini konuşmak için ulusun toplandığı yer· I, 477
tétürmek	söyietmek, dedirtmek. III, 186
téwi	deve· I, 389,499 bkz> deve, devey, teve, tevey, tewe, tewey, tewi, tiwi
tıdış	engellik, engel oluş· I, 407
tıdıglıg neñ	kendisine varılması yasak edilmiş nesne· I, 496
tıdıgmak	bir şeyden alıkoyma, engel o1ma· I, 373
tıdılmak	kaçınmak, çekinmek, alıkoymak, engel olmäk·II, 126 bkz> tıdınmak
tıdın	vakit bildiren bir kelime· III, 171
tıdındı	nerig esirgenen, yasak edilen şey·I, 449
tıdınmak	kaçınmak, esirgenmek, yasak edilmek I, 449;II, 144, 145 bkz> tıdılmak
tıdışmak	engel olmakta, alıkoymakta yarış etmek· II, 93
tıdlınmak	kaçınmak, tıyınmak; söz söylerken duraklamak. II, 242
tıdmak	geri koymak, men etmek· II, 292; III, 244, 439 bkz> tıtmak, tıymak
tıg	al ile doru arası at rengi, konur al· III, 127
tıgdamak	diğrek, sert, katı olmak III, 278 bkz> tıgramak, yawramak
tıgmak	eğmek; değmek; bir yere değerek keskinliği gitmek, körleşmek I, 307;II, 14, 83;III, 231 bkz> tagılmak, tigmek
tıgrak	yılmaz; yiğit, bahadır· I, 468; II, 212
tıgrak	elçi, haberci, postacı· III, 65
tıgraklanmak	yiğitlik göstermek, yiğitlenmek· II, 274
tıgramak	diğrek, katı, sert olmak· III, 277, 278 bkz> tıgdamak, yawramak
tıgraşmak	gürbüzleşnıek, bahadırlaşmak. II, 212
tıgratmak	sıkıştırmak; becerikli, tıgrak yapmak, II, 330
tıkılamak	"tık" diye ses vermek· III, 326 bkz> tiki, tíkilemek
tıkıtmak	tıkılmak, sıkışmak,II, 129
tıkınmak	teperek tıkmak, doldurmak, fazla yemek· II, 147
tıkışmak	tikılmak, sıkı;mak· II, 104
tıkıtmak	tıktırmak, sıkı;tırmak· II, 308
tıkma (üzüm)	sıkışık, birbirine girmiş (üzürn)· II, 16
tıkmak	tıkmak, doldurmak·II, 16
tıkturmak	tıktırmak, bastırmak· II, 174
tıl	dil, söz, lûgat·I, 107, 335, 336, 429;II, 20; III, 43, 133, 134, 161
tıl	durumunu öğrenmek için düşmandan yakalanan tutsak, çaşıt, casus· I, 336; III, 134
tılak	kadının kadınlık aygıtı, avret yeri,I, 335, 411
tıldag	bahane, I, 160, 462 bkz> tegdeg
tılıkmak	konuşmak, haber vermek; dile düşmek· II, 116, 117
tılkatmak	işi geciktirmek; yükü çarpitmak, çarpık yapmak; yükle ip arasına ağaç parçası koyarak yükü düzeltmek için büktürmek. II, 339 bkz> talkıtmak
tıllıg	dilli· III, 313
tıl tegürmek	dil uzatmak, söz dökundurmak, dille (sözle) incitmek.I, 336
tıl tutmak	düşmanın durumunu õğrenmek üzere blr adam yakalamak·I, 336;III, 134
tın	ruh, nefes, soluk· I, 164, 177. 179. 192, 249, 339;II, 118, 283 bkz> tınıg
tın	dinmiş; haylaz, işslz; tembelleşmiş, harın- lafmış III, 138
tınçamak	bozulmak, çürümek, III, 303 bkz>tançamak, tançgamak, tançımak, tınçımak, tunçımak
tınçımak	bozulmak, çürümek, III, 276, 303 bkz> tançamak, tançgamak, tançımak, tınçamak, tunçımak
tındurmak	rahatettirmek, dinlendirmek,11,176
tınıg	nefes alma, soluk alma· II, 40 bkz> tın
tınılmak	dinlenilmek, rahat edilmek. II, 130, 131
tınma	susma· II, 28
tınmak	dinlenmek, solumak, nefes almak; dinmek, sonu gelmek,I, 206, 207, 529; II. 28, 40, 176, 204, 316;III, 158 tın
tııt	sus·II, 28
tıñılamak	agır bir şey yere düşerek ses vermek,III, 404 bkz> tiñilemek
tıñlamak	dinlemek·III, 403 bkz> tlñlemek
tiñlaşmak	dinlemekte yarış etmek·III, 398
tiñlatmak	dinletmek-II, 359
tırmalmak	tırmalamak II, 230
tırmaşmak	tırmaşmak, kaşınmak·II, 207 bkz> tarmaşmak
tırñak	tırnak.I, 134, 177;III, 382
tırt	tekrarlanarak "cart" diye ses vermek·I, 341
tış	diş,I, 464;II, 20, 97, 110,III, 209, 311, 334; III, 25, 73, 125, 216, 254, 270, 272, 280, 283, 297
tış	sapan demiri·III, 125
tış	alın akıntisı gözü önüne varıp kulaklarına çıkmayan ve burnuna inmeyen ikìsi ortası kalan at·III, 125
tışı	dişi, her hayvanın dişisi; kadın· I, 396, 400, 447, 529; II, 102; III, 6, 200, 224, 229 bkz>tíşi tışıkmak dışarı çıkmak·II, 116 bkz> çıkmak, taşıkmak
tışı takagu	tavuk·I, 447
tışlatmak	dişletmek.II, 343, 344
tıt	dağda biten çam fıstığı ağacı, Pinuslarix. III, 120
tıtılmak	didilmek II, 120
tıtışmak	ditmekte yardım etmek, yırtılmak· II, 89 bkz> titişmek
tıtlanmak	çamlanmak, çam sahibi olmak· III, 199
tıtmak	geri koymak men etmek· II, 292 bkz> tıdmak, tıymak
tıtmak	ditmek, ziyadesiyle parçalanmak, II, 292
tıymak	men etmek· III, 244 bkz> tıdmak, tıtmak
tigin	aslında "köle" anlamına iken sonra hakan oğullarına verilen ungun· I, 355 ,357, 413; III, 368 bkz> tégin
tigmek	egmek, III, 231 bkz> tagılmak, tıgmak
tigretmek	ses çıkartarak, hışıldatarak yürütmek,II, 330, 331 bkz> tikretmek
tikemek	dikmege gücü yetmek· I, 117
tiken	diken·I, 204, 400;II, 215, 280;III, 44 bkz> tikken
tiki	geceleri işitilen ses,III, 230 bkz> tıkılamak,tikilemek
tikiglig	dikilmiş (elbise),I, 509 bkz> tikiklig
tikiklig	dikilmiş.I, 509 bkz> tikiglig
tikilemek	ses, hışırtı çıkarmak,III, 326 bkz> tıkılamak, tiki
tikilmek	dikilmek, (ağaç) dikilmek, bir şeyi dikine koymak,II, 130
tikim	parça, I, 396 bkz> tikkü, tikü tikir
tikir	at nalının çıkardığı sesi bildiren bir kelime. I, 361 bkz> takır takır
tikişmek	(agaç, elbise) dikmekte yardım etmek, II, 106, 113
tikken	diken, I, 401 bkz> tiken
tikkü	parça, lokma· III, 229 bkz> tlkim, tikü
tiklinmek	(ağaç ve benzeri) dikilmek. II, 244
tiklişmek	(ağaç ve benzeri) dikilrnek. II, 207
tikme	(neıíğ) dikilmiş (nesne), I, 433
tikmek	bir şeyi delmek, dürtmek, sokmak, (ağaç) dikmek, bir şeyi dikey hale getirmek; (dikiş) dikmek. I, 195, 201; II, 20; III, 25, 367 § tikmeginçe; dikilmedikçe· II, 21
tikremek	ses vermek; gelişmek, yeti;mek. II, 280
tikreşmek	ses vermek; büyüyüp serpilmek. II, 209
tikretmek	ses çıkartmak, hışıldatarak yürümek·II, 330, 331 bkz> tigretmek
tiktürmek	(dikiş) diktirmek· II, 174
tikü	parça, lokma·III, 229 bkz> tikim, tikkü
tiküç	ekmekçilerin ekmek üzerine nakış yapmak için kullandıkları nesne, kuş yeleği·I, 358
tikülemek	lokma lokma vermek; rüşvet vermek·III, 326
tildürmek	dildirmek· 11.176 bkz> tiltürmek
tilek	dilek,I, 412;II, 148; III, 90
tilemek	dilemek, istemek; beklemek, aramak·I, 21, 36, 51, 126, 252, 459;II, 8, 112, 260, 262; III, 87, 90, 143, 271
tilemsinmek	diler, ister gibi görünmek·II, 259, 261
tilenmek	aranmak, dilenmek· I, 407; III, 43
tileşmek	dilemekte yanş etmek·II, 108
tiletmek	istetmek, diletmek. II, 310
tilge	dilim, uzunlamasına kesilen her şey·I, 429 bkz> tilim
tili	ok temreni üzerine sarılan sırım,III, 233
tilim	dilim.I, 397 bkz> tílge
tilimsinmek	dilim yapar görünmek·II, 262
tilinmek	uzunlamasına dilinmek·II, 149
tillşmek	dilmekte yardım ve yarış etmek· II, 108
tilki	tilki· II, 343 bkz> tilkü
tilkü	tilki.I, 54, 421, 429; II, 15; III, 5, 175, 244 bkz> tilki
tilkülenmek	tilkilik etmek, yaltaklanmak· III, 202
tilmek	dilmek, uzunluğuna yarmak veya kesmek, II, 23
tiltürmek	dildirmek. II, 175 bkz> tildürmek
tim	şarap dolu tulum; şarap satan, III, 136
timci	şarap satan, meyhaneci·III, 136
timek	demek· III, 231 bkz> témek
tin	yular I, 339;III, 138 § tin tizgin; yular dizgin· I, 339
tiñ	dik- III, 356
tiñilemek	ağır bir şey yere düşerek ses vermek· III, 404 bkz> tıñılamak ,
tiñlemek	dinlemek .I, 96 bkz> tıñlamak
tiñ turmak	dik durmak·I, 356
tiregü	direk, kendisine bir ;ey dayanılan ve kendisiyle bir şey durdurulan her nesne, direcen ve buna benzer şeyler,I, 447
tirek	direk; kavak·I, 387, 412
tireklig	direk sahibi. I, 509
tireklik	direklik ağaç yetişen yer, kavaklık; direklik· I, 509, 511
tiremek	dayak veya direk dikmek· III, 262
tirenmek	dayanmak; direnmek, çekinmek· II, 14S, 146;III, 233
tireşmek	direşmek, çekinmek, diremek, şıkıntidan yürümez olmak (hayvan); çekişmek· I, 414; II, 95, 96
tirgürmek	diriltmek II, 179, 200, 324; III, 424
tirig	diri, canlı, yaîayan· I, 14, 62, 386; III, 333 § tirigle; diri iken, hayatta iken. III, 257
tirik	derme, deriş; dernek, derge· I, 388 bkz> térig
tirilgen	her zaman yaşayan· I, 523, 524
tirilmek	dirilmek, yaşamak· I, 14; II, 127, 139, 200, 324; III, 6, 65
tiriñ	kulağın tınlamasına benzer sesi bildiren kelime. III, 370
tiriñ étmek	tın etmek· III, 370
tiriñ éttürmek	tın etmek III, 370
tirkeş	yığlışma; kalabalık yüzünden yürümekte güçlük·I, 460 § suw tirkeşi; dere kollarının suyunun toplandığı yer·I, 460
tirkeşmek	toplanmak, toplaşmak, derleşmek·I,149,459; III, 65 bkz> térgeşmek
tirsgek	göz kapaklarında çıkan sivilce, it dirseği, arpacı·k. III, 424
tirsgek	dirsek· III, 424
tişek	şişek, iki yaşını bitirerek üçüne basmış olan koyun· I, 387
tişelmek	bilenmek, di;enmek· II, 128
tişemek	dişemek· III, 266, 267
tişetmek	dişetnnek, II, 307
tişi	dişi, her hayvanın dişisi; kadın·I, 396, 400,447, 529;II, 102; III, 6, 200, 224. 229 bkz> tışı
tişlemek	dişlemek, dişle ısırmak· III, 294
titik	çamur·I, 386, 506;III, 297 § oçaklık
titik	; çamur ve çamura benzer ocak yapılacak her nesne·I, 150
titinmek	dayanmak, direnmek, dik bakmak· II, 144
títinü bakmak	dik, keskin bakmak, II, 144
titir	dişi deve·I, 361; III, 291
titişmek	ditmekte yardım ve yarış etmek; yırtılmak.II, 89 bkz> tıtışmak
titiz	tadı hel;le glbi kekremsi olan·I, 365
titizlik	kek^elik.I, 506
titmek	(yara) acımak·I, 386
titmek	direnmek, karşı koymak; dik bakmak·II, 292
titreşmek	titreşmek II, 217, 218
titrü bakmak	dik bakmak, keskin gözle bakmak, II, 292; III, 272
tiwi	deve,III, 139 bkz> deve, devey, teve, tevey, tewe, tewey, tewi, téwi
tiz	yüksek yer· II, 344; III, 123 § tarıg art tiz; Kaşgar'a yakın bir yayla· III, 123
tíz	diz,III, 123
tizgin	dizgin, I, 339, 424
tizig (tizik)	sıra, saf, dizi. I, 214, 387
tizildürük	çedik ve mest gibi çeylerin ucuna takılan pullar·I, 529
tizilmek	dizilmek·I, 233, 331;II, 127;III, 131
tizim	dizi· I, 396
tizinmek	dizinmek. II, 146
tizişmek	dizmekte yardım ve yarış etmek·II, 100
tizlemek	dizle ezmek, çiğnemek III, 293, 294
tizletmek	dizletmek, dizle teptirmek·II, 342
tizlinmek	dizilmek·II, 243
tizme	;alvarın uçkurluğu, torbanın bağı ve buna benzer nesneler·I, 433
tizmek	dizmek·II, 9, 31
to	bulamaç gibi pişirllen blr un· III, 207
todunmak	doyar gibi gõrünmek· II, 144 tod toy kuşu· III, 142 bkz> toh, toy
todgurdaçı	doyuran, doyurucu· II, 256
todgurgan	her zaman doyuran· I, 517; II, 256 bkz> todurgan
todgurçı	doyuran· II, 256 todgurguluk doyurmak hakkı olan,II, 256
todgurmak	doyurmak, bıktırmak·I, 261; II, 76, 176, 177, 255, 324; III, 424 bkz> toğurmak
todgurmış	doyurulmu;· II, 257
todgurtmak	doyurtmak. II, 256
todguruglı	doyuran·II, 257
todgurumsınmak	doyurur görünmek·II, 263 bkz> todgurunmak
todgurunmak	doyurur görünmek.II, 202 bkz> todgurumsınmak
todguruşmak	doyurmada yarış etmek·II, 201
todmak	doymak.I, 32;II, 324;III, 244, 439 bkz> toymak
todurgan	her zaman doyuran·I, 517;II, 256 bkz> todgurgan
todurmak	doyurmak·II, 76;III, 68 bkz> todgurmak
tog	at ayaklarının kazdıgı çukurlardan çıkan toz, toz,III, 127
toga	hastalık, iç ağırlIğı. III, 224
togmak	doğmak, meydana çıkmak, belirmek; yükselmek, havalanmak, göğe ağmak· I, 65, 96, 301, 332, 340, 429, 456;II, 14, 80, 128; III, 183,194, 247, 282, 333, 378 § kün togsıg dogu·I, 463
togradaçı	dograyan, dograyıcı. III, 314 bkz> tograguçı
togragan	daima dograyan·III, 314
togragı	doğrama· III, 597
tograglı	doğramayı düşünen. III, 315
tograglık	dogramak hakkı olan·III, 315 bkz; tograksık
togragsak	dogramak isteyen,III, 314
togragsık	dogramak hakkı olan·III, 315 bkz> tograglık
togragu	doğranacak· III, 597
tograguçı	dograyan, dograyıcı.III, 314 bkz> togradaçı
tograk	kavak agacı· I, 468
togralmak	doğranmak, parçalanmak, (ayakta ve dokumada) yarıklar peyda olmak· II, 230
tograma	dograına. III, 311
togramadaçı	doğramayıcı. III, 316
togramaglı	dograyan. III, 316
togramak	dogramak· I, 125; II, 278; III, 277, 278, 311, 312, 313, 316
togramış	doğranmış,III, 316
togranmak	dograr görünmek. II, 240
tograşmak	doğramakta yardım etmek, parçalanmak ve yarılmak.II, 211, 212
togratmak	dogratmak,II, 330
togrıl	yırtıcı ku;lardan bir kuş, bin kaz öldürür, bir tanesini yer; erkek adı da olur· I, 482;III, 381
togrıl	et ve baharatla doldurulan bağırsak, bumbar dolması,I, 482
togrumak	doğrulmak, yönelmek.II, 80
togruşmak	yola duruşmak, yürümekte yariş etmek,II, 212
togturmak	dogurtmak· II, 173 bkz> togurtturmak
togurmak	doğurmak· II, 80
togurtturmak	doğurtmak·II, 173 bkz> togturmak
toh	toy kuşu, III, 142 bkz> tod, toy
tok	tok, aç olmayan; saçsız insan; boynuzsuz hayvan,I, 79, 332, 358, 387;III, 239 § tok er; başında Türkler gibi saçı olmayan, Türkler gibi saç bırakmayan·I, 332, 358 § tok yılkı; boynuzsuz hayvan·I, 332
tokılmak	dövülmek, dokunmak, adam dövülmek I, 21; II, 129 bkz> tokulmak
tokımak	(insan) dövmek, (demir) dövmek, vurmak, çarpmak; dokumak; dokunmak; götürmek ve batirmak· I, 12. 21; III, 268
tokımak	tokmak, çamaşır tokmaêı·III, 177
tokınmak	(insan) dövülmek; çarpmak; dövülerek sertleştirmek; dokunmak·II, 147; III, 12
tokış	savaş, cenk· I, 367; III, 172 bkz> tokuş
tokışmak	çarpışmak, harp etmek,I, 359; II, 103; III, 183 bkz> tokuşmak
tokıtmak	vurdurmak, dövdürmek; dokutmak, II, 308
toklı	toklu, altı aylık kuzu· I, 106, 431
tokluk	tokluk; insanın ba;ı saçsız ve hayvanın başı boynuzsuz olması·I, 469
toksun	sayıda doksan·I, 437 bkz> tokuz on
tok tok bolmak	arada geçimsizlik olmak· I, 333
tok tok étmek	taşın taşa vurmasından çıkan ses gibl ses çıkarmak·I, 332
toku	toka, kemer tokası,III, 226
tokuç	çörek·I, 358
tokulamak	toka yapmak,III, 325, 326
tokulmak	dövülmek, dokunmak; adam dövülmek,II, 129 bkz> tokılmak
tokum	boğazlanacak, kesilecek hayvan; boğazlanan, kesilen hayvanın derisi. I, 396, 472; II, 147 bkz> tugum
tokunmak	hayvan kesmek, boğazlanmak·II, 147
tokurka	ibrik ve benzeri şeylerin emzigi· I, 489 bkz> tütek
tokuş	savaş, II, 83 bkz> tokış
tokuşgan	her zaman çarpışan, kavgacı· I, 519
tokuşmak	vuruşmak, ;arpı;mak, harp etmek· I, 170, 183; 11. 103 bkz> tokışmak
tokuşmak	yayılmak, bulaşmak·III, 74 bkz>yukuşmak
tokuz	sayıda dokuz·III, 127
tokuz on	sayıda doksan· I, 437 bkz> toksun
tolarsuk	ayak ökçesi I, 502
tolgag	kadın küpesi·II, 288
tolgag	sıkıntı, kulunç ve iç ağrısı·II, 288
tolgamak	takınmak, dolamak; ağrı tutmak, iç bulanmak, burulmak.II, 288;III, 289
tolganmak	dolanmak, kendine dolamak, içi bulanıp kusma gelmek·II, 241
tolgaşmak	dolaşmak, dolamakta ve bükmek-te yanş etmek, burulmak· II, 220, 221
tolı	gökten yağan dolu·I, 139, 354; III, 233
tolmak	811-010^I, 431
tolturmak	00^1-1113^II, 175
tolu	dolu, boş olmayan· I, 100; III, 232, 357
tolum	silah·I, 183, 215, 359, 397;II, 30
tolumlanmak	silahlanmak II, 266
tolumlug	silahlı I, 498
tolun	ayın on dördü, dolun·I, 82, 288, 402; III, 33 § tolun ay; ayın on dördü.I, 402
tomrum yıgaç	ağaçtonnruğu üzerinde pabuçla-rın sahtiyan ve gön gibi şeyleri kesilen ağaç kütük·I, 485
tomruşmak	tomruk yapmakta yardım ve yarış etmek·II, 213
tomşuk	kuş gagası·I, 469
tomurmak	tomruk yapmak, kesmek·II, 85; III, 69 bkz> yamurmak, yemilrmek
ton	elbise·I, 19, 37, 41, 45, 48, 118, 129, 152, 181, 204, 213, 228 ,231, 261, 268, 271, 273, 294, 305, 320,323,338,341,358,383,449,495, 509, 524; 11. 4, 20, 23, 24, 76, 77, 88, 89, 93, 96,106,107,113,117,119, 120, 122, 125,134, 136,138,154,161,163,165,171,17
tonatmak	giydirmek, donatmak, II, 312 bkz> tonıdmak
tonığmak	elbise göndermek, donatmak,II, 312 bkz> tonatmak
tonluk	elbiselik· II, 11
toñ	içi boş olmayan, sonn olan, III, 356
toñ	(soğuktan) donmuş, don· III, 356
toña	· bebür, kaplan cinsinden bir hayvan; kişi adı· III, 368
toñalamak	yiğit ve kuvvetlilerin yaptığı işi yapmak· III, 405
toñ kamış	halfa, kandıra otu· III, 356
toñmak	soğuktan donmak· III, 390, 391
toñ tuñ étmek	katı blr şey sert blr şey üzerine düşerek ses vermek· ·III, 353
toñuşmak	gözlerini dikerek bir şeye saldırmak; bir işi kabulden çekinmek; emreden kişiye, gözlerlni dikerek, iğrenerek, bakmak· III, 394 bkz> töñüşmek
toñuz	domuz·I, 304, 346;II, 343;III, 363, 394 § toñuz merdegi; domuz yavrusu·I, 480
toñuz yılı	Türkler'in on ikili yıllarından biri.I, 346; 363
top	buğday su ile kaynatılır, arpa hamuru ile yoğrularak bir keçeye sarılır, sıcak bir yere bırakılır, eridikten sonra yenir.I, 318
top	top· I, 318;III, 119 bkz> topık
topık	topuk; top, çevgenle vurulan top, topaç· I, 190, 318, 380; 11. 22, 88, 113; III, 61, 74, 80, 96, 112, 119, 306 bkz> top
topık süñük	topuk kemiğinden yapılan yemek, paça·I, 380
toprak	toprak,I, 15, 185, 198, 267, 278, 467, 514;II, 305; III, 19, 22, 80, 183, 434 §agız toprak
topramak	kurumak- III, 277
topraşmak	kuruyup tozlaşmık, toz olayazmak· II, 206
topratmak	(hayvan) yeri kurutasıya dek otunu yemek· II, 330 bkz> töpretmek
topulgak	kulunç· I, 502
topulgak	yaraya konulan bir ot, topalak otu, Cyperus· I, 502
topurgan	ayak basıldıgında tozıyan yumuşak toprak· I, 516 § topurgan yér; ayak basıldığında tozıyan yumuşak toprak·I, 516
topuz yük	üzerinde durulamayan, üstüne binilemeyen hayvan yükü· I, 365
tor	tuzak, ağ· III, 39, 57, 121
torıg at	doru renkli at· I, 374 bkz> torug
torku	ipek kumaş· I, 18, 427; III, 72, 380 bkz> turku
torug	at rengi, doru renk·I, 373 bkz> torıg § tüm torug at; düz, tamamlyle doru at· I, 338
torum	torum, deve yavrusu,I, 396 § tışı torum; dişi torum·I, 396
torumlug	torumlu,I, 498
tovıl	davul, avda doğan kuşu íçin çalınan davul, III, 165
toy	ordu kuragı, I, 522; III, 141
toy	ilâç yapılan bir ot·III, 141
toy	çanak yapılan çamur.III, 141 § toy eşiç; toprak tencere·III, 142
toy	toy kuşu,III, 142 bkz> tod ,toh
toyın	toyın, (islâm olmayan Türkler'de) Buda dininin, din ulusu·I, 274;III, 84, 169, 377
toymak	doymak, III, 244 bkz> todmak
toz	toz· I, 296; III, 123, 186 bkz> tör
toz	yaylara sarıtan sırım.III, 123
tozarmak	tozacmak, toz yükselmek. III, 186 bkz> tozmak
tozgırmak	tozarmak, toz kalkar gibi olmak· II, 200
tozıtgan	çok tozutan,I, 514
tozıtmak	tozutmak· II, 305
tozlug	tozlu, III, 16
tozmak	tozarmak, toz ynkselmek. III, 186 bkz> tozarmak
tögi	darının kabuğu çıkarıldıktan sonra kalan oz, III, 229
tögmek	döğmek, dövmek, inceltmek III, 184
tögün	dağ, dağlama, dögün.I, 414 bkz> tükün
tögüşmek	döğmekte yardım ve yarış etmek· II, 106 bkz> töküşmek
tökleşmek	dökülüp akmak, II, 207
töklünmek	dökülmek, II, 244
tökmek	dökmek·II, 19
töktürmek	döktürmek, II, 174
töküglüg	dökölmüş. I, 509 bkz> töküklüg
töküklüg	dökülmüş.I, 509 bkz> töküglüg
tökülmek	dökülmek.II, 129
töküşmek	döğmekte ve dökmekte yardım ve yarış etmek, II, 106, 107 bkz> tögüşmek
töl	yavrulama zamanı, yavru, döl.III, 133
tölek	dölek, gönlıi sakin kişi·I, 387
tölemek	döllenmek, kuzulamak,III, 271 bkz> tülemek
tönmek	dönmek. III, 184
töñdermek	döndermek, altını üstüne getirmek, III, 397
töñülmek	ümidini kesmek, vaz geçmek,I, 74;III, 395
töñüşmek	gözlerini dikerek bir şeye saldırmak; işi kabulden çekinmek; emreden kişiye, gözlerini dikerek, igrenerek bakmak,III, 394 bkz> toñuşmak
töpretmek	(hayvan) yeri kurutasıya dek otunu yemek,II, 330 bkz> topratmak
tör	evin veya odanın en lyi, en önemli yeri, sediri·III, 121 bkz> töre
tör	toz·I, 301, 456 bkz> toz
töre	evin önemli yeri ve sediri III, 221 bkz> tör
törpig	törpü, keser·I, 476 bkz> törplgü
törpigü	agaç yontacak keser,I, 476, 491 bkz> törpig
törpimek	yontmak, törpülemek· III, 275
törpitmek	törpülettirmek. II, 327
törpülmek	yontulmak, törpülenmek· II, 229
törpüşmek	törpülemekte yardım ve yarış etmek· II, 204
tört	sayıda döıt·I, 132, 341; III, 449
törtgül (törtgil)	dört köşeli, murabba· III, 417
törtünç	sayıda dördüncü·I, 132; III, 449
törü	düzen, nizam, görenek, âdet· I, 106;II, 18, 25;III, 120, 121
törümek	yaratılmak·III, 262
törütmek	yaratmak; bir şey takdlr veya ıslah edilmek·II, 303 bkz> türütmek
töş	döş, göğsün başı,III, 125, 346
töşek	döşek. I, 387, 511; II, 128, 147, 162, 307; III, 49, 50, 70, 93, 266, 305
töşeklig	döşeli, döşennıi;·I, 511
töşeklig	döşekli, döşek sahibi.I, 509
töşeklik	döşeklik, döşek ve benzeri şeyleri yapmak üzere hazırlanıp ayrılmış olan·I, 509, 511 § töşeklik barçın
töşelmek
töşemek	döşemek·III, 266
töşenmek	döşenmek, kendi kendine döşemek. II, 147
töşetmek	döşetmek· II, 307
töşlemek	döşe, göğse vurmak. III, 346
töşletmek	döşüne vurdurmak, II, 342
tözmek	soğuktan acıkmak· III, 182
tublu	mezar· I, 430, 431 bkz> tuplu
tubulgan	her zaman yarıp yırtan, delen·I, 519 § kök tubulgan; bir kuş adı, I, 519
tubulmak
tubun	yemekte bulunan çör çöp parçaları; bugday kesmigi.I, 400, 405 bkz> tupun,tübün tubunlug
tarıg	kesmikli buğday, 1. 499 bkz> tupunlug tarıg
tuç	tunç·II, 353;III, 120
tudrıç	fışkı· I, 453
tudun	kõyün büyüğü, tanınmışı, köylülere kaynaktan Içme su/u dağıtan adam, su beyi·I. 400;III, 171
tug	hakan yanında çalınan kös ve davul, nöbet davulu; tuğ; bayrak, sancak· I, 194; III, 127 tug herhangi bir nesnenin tıkacı, kapağı; su bendi, büvet, germeç III, 127
tugaklık	süzgeç yapılacak ağaç· I, 503 bkz> tukaklık
tuglamak	suyun gedigini, yarığını kapatmak, III, 294
tuglug	bayraklı, sancaklı· III, 127
tugrag	tuğra·I, 462
tugrag	dõnüşte geri alınmak üzere savaş zamanında askerin binmesi için hakan tarafından verilen at·I, 462 bkz> tugzag
tugraglanmak	alay ve biniş günlerinde han tarafından sonra alınmak üzere at verilmek, atlandırmak; tuğra ile mühürlenmek II, 272, 273 bkz> tugzaglanmak
tugru	parazvana, kılıç, bıçak, hançer gibi şeylerin saplarının içlerlne geçirilen ince demir· I, 421
tugsak	dul kadın, I, 468 bkz> tul
tugum	kesilecek hayvan· III, 59 bkz> tokum
tugzag	dönüşte geri alınmak üzere savaş za-manında askerin binmesi için hakan tarafından verilen at·I, 462 bkz> tugrag
tugzaglanmak	alay ve biniş günlerinde han tarafından sonra geri alınmak üzere at veril-mek, atlandırmak; tuğra ile mühürlenmek· II, 272, 273 bkz> tugraglanmak
tukaklık	süzgeç yapılacak ağaç, süzeklik·I, 505 bkz> tugaklık§ tukaklık yıgaç; süzek yapmak içln ayrılmış ağaç·I, 505
tul	dul,III,133 bkz> tugsak § tul tugsak; dul kadın·I, 468
tuldramak	herhangi bir şey her yanından dağılmak·III, 447
tuldurmak	çarpmak,II, 175
tulkuk	tulum, örülmüş ve şişirilmiş tuluk· II, 289
tulkuklanmak	tulum gibi şişmek, II, 351
tulmak	topa vurmak, II, 22, 23
tulun	kulakla ağız arasındaki kemlk; gemin iki yanında bulunan parçalar, I, 401 bkz>
tuluñ tuluñ	dulun, kulak altı; gemde kulak altında bulunan bir halka· III, 371 bkz> tulun tuluñlamak duluna, kulak altına vurmak· III, 409
tum	soğuk· I, 338, 463 bkz> tumlıg, tumlug
tuma buhsun	küpte bulunan darı şarabının köpüren, fışkıran kısmı·III, 234
tumagu	nezle, ingi, dumağı·I, 447
tumak	kapatmak, tıkamak·III, 247
tuman	duman, sis·I, 139, 236, 414;II, 6
tumlıg	soğuk·I, 463;II, 8, 217, 221 bkz> tum, tumlug
tumlımak	soğumak.III, 294, 295
tumlıtmak	akarları soğutmak·II, 344 bkz> tumlutmak;
tumlug	soğuk, soğuk nesne·I, 119, 211, 338, 463; II, 54, 301, 302, 305, 350;III, 107,182, 302, 400, 439 bkz> tum, tumlıg
tumluglanmak	soğuk bulmak; soğuk davranmak, surat asnnak· II, 273
tumlutmak	sogutmak, II, 344 bkz> tumlıtmak
tun	dinlenme, dölenme· III, 137
tun	kadının ilk çocuğu; kadının ilk kocası· III, 137
tunçımak	kokmak, bozulmak. II, 281 bkz> tançamak, tançgamak, tançımak, tınçamak, tınçımak
tunçu	tıkım, lokma .I, 417 bkz> tànçu
tunçukmak	kaygıdan soluyamaz olmak; hayvan kış için inlne girip bahara dek çıkamamak.II, 227, 228
tunmak	kapanmak, tıkanmak; bulutlanmak.II, 27
tunturmak	kapatmak, örtmek·II, 176
tungra	bedendeki kir· III, 378
tuñra tüşmek	yüz üstü düşmek, III, 378 bkz> uñra yatmak tuñu sağır· III, 368
tuplu	mezar· I, 430, 431 bkz> tublu
tuplunmak	delinmek. II, 242 bkz> tubulmak, tupulmak
tupulgan	her zaman yarıp yırtan, delen· I, 519 § kök
tupulgan	; blr kuş adı· I, 519
tupulmak	delinmek· I, 520 bkz> tubulmak, tuplunmak
tupun	buğday kesmiği. I, 499 bkz> tubun, tübün
tupunlug tarıg	buğdaylı· I,499 bkz> tubunlug tarıg
tura	kalkan, siper; dü;mandan gizlenmek için kullanılan şey· II, 356; III, 106, 221
turag	sığnak·II, 152
turası	duracak· I, 33; II, 68 § turası yér; duracak yer,I, 33
turbı	yardımcı, yaver, uyuntu; tosun·I, 415
turbınlamak	araştirmak, kıyas etmek, ölçümlemek· I, 435 bkz> turbunlanmak
turbun	araştırma, ölçme, kıyas etme·I, 435
turbunlanmak	bir şe/ hakkında ara;tirmalarda bulunmak·II, 278 bkz> turbınlamak
turdaçı	durucu, duran·II, 32, 48, 49 bkz> turguçı
turdukı	durduğu, kalktıgı· Jl, 42 § turdukı turmadukı bir; kalktığı, kalkmadıgı bir· II, 42
turgu	duracak·I, 16. 33, 420;II, 68;III, 211 § turgu ogur; duracak zaman· II, 33
turguçı	durucu, duran· II, 49 bkz> turdaçı
turguluk	durmak hakkı olan,durmayı dileyen· II, 56 bkz> turıgsak
turgurmak	durdurmak; kaldırmak, dikmek, yapmak, inşa etmek; zayıflatmak, yordurmak, durgunlaştırmak· I, 486; II, 177, 200, 198; III, 295, 355
turıga	turga kuşu, bir çeşit serçe· III, 174
turıgsak	durmayı seven, durınak dileğinde olan, II, 55 bkz> turguluk
turk	bir cismin uzunluğu, boyu, I, 349
turkıglanmak	üstelemekten çekinmek, gocunmak, saygı göstermek· II, 272 bkz> turkuglanmak
turkınmak	utanmak, sıkılmak, çekinnıek·II, 241 bkz> turkunmak
turklamak	ölçmek III, 445
turku	ipek kumaş·I, 18, 427; III, 72, 380 bkz>torku
turkug	hayâ, utatnma. I, 462
turkug bolmak	utanır olmak, I, 462
turkuglanmak	üstelemekten çekinmek, gocunmak, saygı göstermek. II, 272 bkz> turkıglanmak
turkun	durgun, I, 440
turkunmak	utanmak; duraklamak· II, 255 bkz> turkınmak
turlak	zayıf, her hayvanın arığı, insanın ihtiyarlayışında zayıflıgı· I, 467
turma	turp, I, 366, 431
turmak	toplanmak· I, 139 bkz> türümek
turmak	durmak; çıkmak, yükselmek; ayakta durmak, kalkmak, kalkımak; zayıflamak· I, 20, 73, 139, 149, 214, 236, 334, 335, 361,455, 494;II, 6, 7, 31, 32, 35, 36, 38, 42, 43, , 49, 55, 58, 61, 64, 65, 67, 170,198, 206, 297; III, 26, 180, 181, 219, 230, 231, 233, 25
turmuz	bir çeşit hıyar· I, 343 bkz> tarmaz
turşu turşu	eşegi durdurınak için söylenen kelimeler·III, 224 bkz> tuşu tuşu
turuçı	durucu, durmayı iş edlnen,II, 52
turugı	durıuşu,II, 52
turug	dağlarda sığınılacak yer·I, 373
turuglag	durulan, durulacak yer·I, 496, 500
turuglı	durmayı düşünen, tasarlayan·II, 57
turugsak	durmayı seven, durmak dileğinde olan·II, 57
turugsamak	durmak istemek·III, 333, 334
turuk	zayıf,I, 380
turuklamak	durgunlaştırmak, arık saymak· III, 337
turuklanmak	durgun, argın saymak.II, 265, 266
turukluk	durgunluk, cılızlık I, 503, 505
turııkmak	durmak; toplanmak·I, 192; II, 115
turulmak	usanmak, bıkmak· II, 126
turum	durum, birinin boyu kadarınca olan uzunluk· I, 396
turumlamak	suyun derinliğini boyu lle ölçmek· III, 341
turumsınmak	kalkar görünmek· II, 260
turumtay	yırtıcı bir ku;; erkek adı· II, 110; III, 243
turunmak	dayatmak, durup direnmek; arıklaşmak; duruklamak.II, 145, 146
turur	-dır, mazisi ve mastarı olmayan bir fiil. III, 180, 181, 316
turuşgan	daima karşı koyan·I, 182, 518;II, 95 turuşmak ayaga kalkışmak, duru;mak, karşı durmak,I, 20;II, 95
tus tus	keçe ve elbise gibi her yumu;ak şeye vurmaktan çıkan ses·I, 329;III, 124
tus tus urmak	tıp tıp vurmak.I, 329
tusu	menfaat; ;ifa·III, 224
tusu bolmak	yaramak, fayda vermek·II, 127 bkz> tusulmak
tusukmak	iyi gelmek, faydası olmak, yaraşmak, II, 116
tusulmak	yaramak, fayda Yermek· II, 127 bkz> tusu bolmak
tuş	denk, öğür, benzer·III, 125
tuş	karşı, bir şeyin kar;ısı, III, 125
tuş	kemer kayışları ucuna takılan altın veya gümüş toka,III, 125
tuşag	köstek, at ayagına vurulan bukagı·I, 411 bkz> tuşagu
tuşagu	köstek·I, 446 bkz> tuşag
tuşalmak	dolaşmak, , kösteklenmek·II, 146 bkz> tuşanmak
tuşanmak	dolaşmak, kõsteklenmek·II, 146, 147 bkz> tuşalmak
tuşgurmak	kavuşturmak·II, 200 bkz> tuşmak, tuşurmak
tuşgutlanmak	çırak, çömez sahibi olmak· II, 270 bkz> buşgutlanmak
tuşiamak	hizasına, karşısına durmak
tuş kılmak	kavuşmak, inmek· III, 17 bkz> tüş kılmak, tüşlenmek
tuşlanmak	yönelmek, karşılaşmak· II, 243, 344
tuşlatmak	karşısına gelecek surette durdurmak, II, 342, 343
tuşmak	kavuşmak, rastlamak, yetişmek· I, 26; II, 12, 13 bkz> tuşgurmak, tuşurmak
tuşnamak	karşılaşmak, harekete geçmek, I, 236
tuşurmak	kavuşturmak· II, 78, 200 bkz> tuşgurmak, tuşmak
tuşu tuşu	eşeği durdurmak için söylenen kelimeler· III, 224 bkz> turşu turşu
tut	kılıç ve benzeri şeylerin üzerine çöken pas, II, 281 bkz> tat
tutaşı	yakın, komşu; her zaman, daima, muttasıl, I, 423 bkz> tutçı, tutşı
tutçı	daima, her vakit, durmadan; komşu, yakın· I, 159, 376, 423, 515, 518, 520, 521, 523, 524; III, 53, 54, 55, 378 bkz> tutaşı,tutşı
tutgak	geceleyin düşmanın gözcülerini ve ileri karakollarını yakalamak için çıkanlan atlı bölük·I, 467
tutgan	daima tııtan·II, 296
tutguç	kahvaltı, bir parça yemek·I, 453
tutguçı	tutucu,II, 296 bkz> tuttacı
tutguluk	tutmak hakkı, isteği olan·II, 297
tutgun	tutgun, yakalanan, esir, tutsak·I, 194, 205, 438; II, 219
tutma aç	tutmaç I, 453 bkz> tutmaç
tutmaç	herkesçe bilinen bir Türk yemeği.I, 452;II, 233, 349;III, 119, 289 bkz> tutma aç
tutmak	tutmak, yakalamak· I, 37, 45, 63, 68, 81, 93, 125, 133, 195, 230, 325, 333, 336, 341, 372, 376, 399, 421, 428, 452, 504;II, 12, 24, 28. 33, 68, 74, 97, 118, 172, 289, 291, 292, 296; III,11, 12, 15, 39, 71, 118, 133, 134, 156, 359, 412, 429
tutrug	vasiyet·I, 79 bkz> tutsug
tutsug	vasiyet·I, 462 bkz> tutrug
tutsukmak	tutulmak, yakalanmak·II, 227
tutşı	yakın, komşu·I, 423 bkz> tutaşı, tutçı
tuttacı	tutucu·II, 296 bkz> tutguçı
tutturmak	tutturmak, yakalatmak·II, 174
tutug	efsun, büyü tutması· I, 373
tutug	rehin, tutu· I, 373; III, 63
tutuglı	tutmaya azmeden· II, 297
tutuglug yér	tekln olmayan yer, cin çarpan yer, I, 496
tutugsak	tutmak isteyen· II, 296, 297
tutuk	enenmlş, iğdi; edllmiş·I, 380
tutuklamak	enemek, enenmişliğe nispet etmek,III, 337
tutuklanmak	hadım köle sahibi olmak·II, 265
tutukmak	paslanmak,II, 116, 281 bkz> tatıkmak
tutulmak	tutulmak, yakalanma'<· II, 120
tutunçu ogul	evlâtlığa alınmış çocuk· III, 375
tutunmak	tutulmak, edinmek, tutmak, yalnız başına tutmak, tutuşnìak· II, 23, 143, ,144 bkz> tütünmek
tuturgu	buyrulması ve tutulması haklı olan şey,I, 489
tuturkan	pirinç, döğü·I, 521
tutuş	çıkışma, çekişme· I, 367
tutuşmak	tutuşmak·I,170; II, 88 bkz> tütüşmek
tutuzmak	emretmek· I, 462; II, 86
tuwırmak	kulak dikmek, kulak kabartmak· II, 73 bkz> tuwurmak
tuwramak	davranmak; büyümek, kuvvetlenmek I, 103; III, 279 bkz> tawramak
tuwurmak	kulak dlkmek, kulak kabartmnak. II, 73, 162 bkz> tuwırmak
tuwuz	büyük, iri III, 279
tuy	halk·III, 447
tuyag	at tırnağı, hayvan tırnagı, tuynak·II, 96;III, 165
tuyaglı	tırnaklı III, 200
tuyın	pinti; sıkıntılı III, 169
tuymak	duymak. I, 44; III, 244
tuysukmak	duyar gibi olmak· III, 195
tuyturmak	duyurmak; anlatmak, III, 192
tuyuk	sisli, puslu, kapalı; canı sıkılmış III, 166, 167
tuz	tuz· II, 18, 104, 106. 299; III, 31, 123, 184. 359
tuz	güzellik. I, 296
tuzak	tuzak· I, 380
tuzak	sevgili, sevgi için söylenen söı· I, 380 bkz> tuzakı
tuzakı	sevgili. I, 380 bkz> tuzak
tuzamak	tuzlamak, I, 206, 358, 380, 425; II, 234; III, 304 bkz> tuzlamak
tuzgu	yoldan geçen hısımlara veya tanıdıklara armağan olarak çıkarılan yemek·I, 424
tuzgulanmak	yemek hediye etmek·III, 201
tuzgun	armağan·I, 419
tuzkıya	sevgili, güzel III, 359
tuzlamak	tuzlamak· III, 263, 293 bkz> tuzamak
tuzlanmak	tuzlanmak· II, 243
tuzlatmak	tuzlatmak. II, 342
tuzlug	tuzlu· I, 209
tü	tüy, kıl, saç; renk, at tonu· I, 406; II, 24; III, 207
tüb	dip, asıl, kõk· I, 52, 73 bkz> tüp
tüblüg	asaletli III, 40
tübiln	yemekte bulunan çör çöp parçaları; buğday kesmiği· I, 400, 405 bkz> tubun, tupun
Tübütlemek	Tibet'li saymak, Tibet'e nispet etmek, III, 330
Tübütlenmek	Tibet'li kılığına girmek, II, 265
tüdeş	birbirine benzeyen, aynı renkte olan, I, 406, 407; III, 207
tüge	düğe, iki yaşına girmiş olan buzağı, III, 229
tüglünmek	düğümlenmek, düğülmek II, 244
tüglüşmek	birbiriyle düğümlenmek II, 207
tügme	düğme .I, 433
tügmek	düğmek, düğümlemek, bağlamak·I, 472;II, 20, 243
tügmelenmek	düğmelenmek, ilikleri ilikle mek·III, 202, 203
tügsin	dört köşeli düğümlenen bir çeşit düğüm .I, 436, 437;II, 285
tüğülgen	her zaman duğülen, her zaman can sıkıntısından kaşıgözü düğülen, çatılan·I, 524
tügülmek	düğülmek, dügümlenmek; yemek boğazda kalmak.I, 198, 437; II, 130, 162, 285; III, 215
tügün	düğüm· I, 400, 437, 524, 525;II, 20,106, 124, 130, 134, 142, 143, 162, 180, 184, 187, 210, 285, 293, 307; III, 59, 73, 78, 95, 105, 110,III, 112, 266, 267, 270
tügünmek	kendi başına düğüm yapmak, II, 143
tügüşmek	düğüm düğmekte yardım ve yanş etmek· II, 106
tükek	halka, yük yükletilirken yükü sıkıştırmaya yarayan ve Ipe takılan halka· II, 287
tükel	tamamen, büsbütün· I, 60, 214, 456; II, 24, 223, 228;III, 147
tükemek	tükenmek, bitmek; yetmek, kifâyet etmek, III, 270
tüketmek	tüketmek, bitirmek II, 309
tüklüg	kör·I, 477
tüknemek	yara dağlamak·III, 301
tüksin	halktan olup handan üç kat aşağı bulunan kişi,I, 437
tükün	dağlama, dağ döğün·I, 414 bkz> tögün
tükü tükü	kõpek enlğlni çağırmak için kullanılan kelime, III, 229
tüküz	atın alnındaki akıtma· I, 367 bkz> teküz § tilküz at; alnında bir parça beyaz olan at· I, 365
tülek(g)	dört ayaklı hayvanların tüylerlnl atıp dõktükleri sıra, koyun kırkımı I, 387 § tülek yılkı; tüliyen, kış tüyünü dõken hayvan, I, 412
tülemek	tüyünü dökmek· III, 270, 271
tülemek	döllemek, kuzulamak·III, 271 bkz> tölemek
tületmek	kuzulatmak, doğurtmak· II, 310
tülfir	kumaştan ve ipekten yapılan örtü ve perde, I, 457 bkz> tülwir
tülüg	tüylü· I, 406; III, 207 § tülüg yadım; tüylü yaygı, halı· III, 19
tülüg erük	feftali·I, 69, 318;II, 282
tülüg yadım	tüylü yaygı, halı,III, 19
tülwir	gelin odası tülleri .III, 100 bkz> tülfir
tüm	at tonlannda düz renk· I, 338
tümen	tümen tümen, pek çok· I, 233, 402 § tilmen miıíg; bin kere bin, I, 402
tümen	büyük iğne· III, 367 bkz> temen
tümilemek	timbildemek, sekerek koşmak· III, 326, 327, 330 bkz> tümilenmek
tümilenmek	timbildemek, sekerek koşmak· III, 327 bkz> tümilemek
tün	gece· I, 82, 100, 245, 331, 339, 423; 11. 77, 97, 232, 303;III, 247, 258, 288, 377
tünek	hapishane, zından,I, 408
tünemek	gecelemek.III, 273
tünermek	karanlık olmak, kararmak, gece olmak-II, 86
tünerik	karanlık; mezar,I, 488
tünetmek	geceletmek·II, 312
tünle	geceleyin.I, 251, 339, 434; II, 5; 111. 87
tüñitmek	eğmek·II, 326 bkz> tüñütmek,
tüñitmek	yukarıya doğru yükseltmek·II, 326 bkz; teñitmek
tüñlük	pencere, ocak, baca gibi evdekl delikler,II, 18;III, 120, 127, 383
tüñşü	şamdan. III, 378
tüñür	dünür, karının hısımları· II, 110;III, 362, 372
tüñürlemek	birinl· kendlne dünür saymak, dünürlüğe nispet etmek,III, 408
tüñürlenmek	kendini birine dünür salmak· III, 407
tüñüşmek	baş eğmek-III, 393, 394 bkz>tüñütmek, tüñütmek
tüñütmek	eğmek-III, 396 bkz> tüñitmek, tüñüşmek
tüp	asıl, kök, dip, temel, herhangi bir şeyin aslı, kõkü, insanın aslı·I, 52, 73;II, 280;III, 119, 123 bkz> tüb
tüpçil	tipisi çok olan yer, III, 56
tüpi	tipi· I, 219;II, 4, 71; III, 57, 97, 216, 217, 324
tüpirmek	rüzgâr eserek toprağı savurtnnak· II, 71 bkz> tüpürmek
tüpkermek	araştırmak, izine düşmek. II, 179
tüplemek	diplemek, kökten aramak, III, 293
tüplenmek	kökleşmek; zenginle;mek· II, 242
tüpleşmek	aslını araştırmak· II, 206
tüpletmek	aratmak, II, 342
tüplüg	asaletli III, 40, 119 § tüplüg yıldızlıg; asaletli, köklü· III, 40
tüpü	tepe, insanın başının üst tarafı· I, 309; II, 79; III, 216
tüpülemek	tepelemek, tepesine vurmak·III, 322, 323, 327
tüpürmek	rüzgâr eserek toprağı savurtmak. II, 71 bkz> tüpirmek
türçimek	başlamak. III, 275, 276
türçitmek	baîlatmak. II, 329
türgek	bohça- II, 289 bkz> türkek
türi	tadı kekre olan; huyu sert olan·I, 47; III, 220 bkz> türü
türk	"vakit" anlamına gelen bir kelime·I, 353 § türk kuyaş ödi; gün ortası·I, 353 § türk üzüm ödi; üzümün olgunluk vakti· I, 353 § türk yigit; gençlik çağının ortasında olan genç·I, 353
türkek
türkeklenmek	dürülmek, bohçaya sarılmak·II, 351
Türklemek	Türkler'den saymak (Araplar'a gôre) Acem, yani Arap'tan başka, saymak· III, 446 türkün oymakların, hısımlann toplandığı yer; ana baba evi·I, 441, 442; II, 209
türkünlenmek	kendini bir yerden saymak ve o yerì kendinin sayıp oturmak· II, 278
türlüg	türlü.I, 119, 296, 402, 476, 477;II, 122
türlünmek	dürülmek, bükülmek· II, 243
türmek	dürmek· II, 7, 39
türmek	kadınbudu denllen yemek, dürüm. I, 396, 477; II, 106
türmeklenmek	dürüm yapılmak· II, 276
türtmek	sürtmek, sıvamak, çalmak· III, 425, 426
türtülmek	sürulmek· I, 486; II, 229
türtünmek	(yag) sürünrnek, sürünür görünmek, II, 240
türtüşmek	(yağ) sürmekte yanş etmek·II, 205
türü	tadı kekre olan, buruşturan·I, 47 bkz>türi
türülmek	dürülmek.II, 127
türümek	toplanmak·I, 139 bkz> turmak
türünmek	kendi başına dürmek. II, 145
türüşmek	dürmekte yardım ve yarış etmek,II, 95
türütmek	yaratmak; blr ;ey takdir veya ıslah edilmek,II, 303 bkz> törütmek
tüş	eğlek, durak, yolculukta dinlenilecek yer ve konulacak zaman,I, 330
tüş	düş, rüya, düş azması, ihtilam,III, 18, 125, 266
tüşemek	düş görmek, ihtilam olmak, düşü azmak- III, 266
tüş kılmak	inmek, toplanmak .III, 17 bkz> tuş kılmak, tilşlenmek
tüşkün	dikenli kitre ağaçcığı·I, 443 bkz> tüşürkün
tüşkünlenmek	dağda kitre ağacı çoğalmakII, 278
tüşlenmek	inmek, toplanmak,I, 222;II, 242 bkz> tuş kılmak, tüş kılmak
tüşlük	konulacak yer·I, 477
tüşlük ödi	dinlenmek için yolcuların gece yarısından sonraki konak vakltleri·I, 477
tüşmek	düşmek; inmek I, 320, 456;II, 13, 81, 137; III, 5, 14, 65, 122, 129, 132, 378, 439
tüş ödi	konulacak zaman, kuşluk vakti· I, 330; III, 125
tüşrüm	eğrilmlş ip yumağı·I, 485 bkz> teşrüm
tüşük	işten güçten kalan, haylaz, düşkün.I, 387
tüşürgü	çayın ırmağa karışan agzı, degirmenin blr ırmağa olan savağı·I, 490
tüşürkün	kitre ağaçcığı·I, 522 bkz> tüşkün
tüşürmek	düşürmek, indirmek·II, 78, 79, 316
tütek	ibrik ve benzeri şeylerin emziği I, 386 bkz> tokurga
tütetmek	tütütmek·II, 299 bkz> tütitmek
tütitmek	tütütmek·II, 299 bkz> tütetmek
tütkürmek	saldııtmak, kışkırtmak·II, 73 bkz> tütürmek
tütsük	kinci .I, 476 § tütsük kişi; kinci adam, yaman düşman·I, 476
tütü	türlü·I, 179; II, 283
tütün	duman I, 400;II, 72, 299; III. 16
tüt(ü)nmek	duman tütmek, II, 23 bkz> tutunmak
tütürmek	saldırtmak, kışkırtmak II, 73 bkz> tütkürmek
tütüşmek	kavga etmek, tutuşmak, çekişmek, avı yakalamağa yardım ve yarış etmek,II, 71, 88, 89 bkz> tutuşmak
tüwek	patlangıç·I, 388
tüweklik	patlangıç için oyulan ağaç dalı·I, 508
tüwişmek	şişe et dizmekte yardım ve yarış etmek·II, 102 bkz> tewişmek
tüwşemek	ter, tane tane olmal<· III, 286
tüz	halk, reayâ· III, 123
tüz	asıl, kök, soy sop, III, 123
tüz	düz· I, 60, 121, 325, 376, 433; III, 123
tüzermek	düzelmek· II, 77
tüzeşmek	düzlemekte yardım ve yariş etmek· II, 99, 100 bkz> tüzüşmek
tüzgermek	armağan vermek, II, 179 bkz> tüzgürmek
tüzgürmek	amnağan vermek·II, 179 bkz> tilzgermek
tüzlinmek	düzelmek, rnüsavileşmek· I, 349 bkz> tüzlünmek, tüzülmek
tüzlünmek	düzeltmek· II, 243 bkz> tüzlinmek, tüzülmek
tüzmek	düzmek, düzeltmek· II, 9
tüzülmek	düzelmek, tertip ve tanzim edilmek.II, 71, 127, 243;III, 131 bkz> tüzlinmek, tüzlünmek
tilzün	yumuşak huylu·I, 221, 414
tüzünlüg	yumuşaklık.III, 188 bkz> tüzünlük
tüzünlük	yumuşaklık II, 250 bkz> tüzünlüg
tüzüşmek	düzlemekte yardım ve yarış etmek· II, 99 bkz> tüzeşmek

DİVÂNÜ LÜGATİ'T TÜRK ANA SAYFASINA DÖN