TÜRKÜN SAVAŞLARI
ZİGETVAR
SEFERİ
Kanunî Sultan Süleyman'ın son
seferi; adını, kuşatılan Zigetvar kalesinden alır (1566).
1562'de Avusturya ile Osmanlı Devleti arasında bir antlaşma yapıldı. Sekiz yıl
süreli olan bu antlaşmaya göre, İmparator Ferdinand, Erdel'i Osmanlılara
bırakıyor ve elindeki Macaristan toprakları için, yıllık 30 bin duka vergiyi
kabul ediyordu.
Bir süre sonra hudutlarda ve Macaristan'da bazı anlaşmazlıklar çıktı. Avusturya,
bu anlaşmazlıkları bahane ederek, gerekli vergiyi iki yıl üst üste göndermedi.
1564'te Ferdinand öldü. Sadrazam Semiz Ali Paşa, Avusturya elçisinden birikmiş
vergiyi ve geriye kalan altı yıllık antlaşma süresinin yenilenmesini istedi.
Yeni imparator Maximilian II ise, paranın ödenmesini, anlaşmazlıkların
çözülmesine bırakmayı uygun gördü.
Bu arada, Osmanlı himayesinde bulunan Erdel beyi Zsigmond, imparatorla
aralarında anlaşmazlık konusu olan Çatmar veya Zatmar şehrini zaptetti.
İmparator da Erdel'e saldırarak, Tokaj ve Serenç (Szerencs) taraflarını aldı.
Budin beylerbeyi, Erdel Beyine yardım etti. Bu meseleleri görüşmek için gelen
Avusturya elçisine, Sadrazam, barışın sekiz yıl uzatılabileceğini, ancak Osmanlı
Devletinin Tisa (Tizsa) nehri ötesindeki bütün topraklarını korumak arzusunda
olduğunu bildirdi. Elçinin yeni talimat almak üzere Viyana'ya döndüğü sırada,
yeni bir savaşa taraftar olmayan veziriâzam Semiz Ali Paşa öldü ve yerine
Sokullu Mehmed Paşa getirildi (1565). Yeni sadrazam, Avusturya elçisinden Tokaj
ve Serenç'in iadesini istedi. 1566 başlarında imparator, Hosszuthoty'yi elçi
olarak İstanbul'a gönderdi. Yeni elçi, birikmiş olan vergileri getirmediği gibi,
Kruppa kalesinin Avusturya'ya geri verilmesini istedi. Bu sebeple Avusturya'ya
karşı, Sokullu'nun da teşvikiyle savaş açıldı.
Seferden iki ay önce, vezir Pertev Paşa, serdarlıkla Vidin ve Semendire
sipahileri, Eflak, Kırım, Boğdan kuvvetleriyle birleşerek, hududa yakın Gyula'yı
(Göle) ve Zatmar ile Tokaj kalelerini almak için önden gönderildi. Padişah ve
Osmanlı ordusu, 1 Mayıs 1566'da İstanbul'dan hareket etti; Belgrad yoluyla
Macaristan'a geldi. Erdel kralı, Zemlin'de (Zemun) orduya katıldı. Ağustos
başlarında, Zigetvar kuşatması başladı. Kale kumandanı, Miklos Zrinyi (Zrinski)
idi. Önce eski şehir topla dövüldü. Zrinyi, yeni şehri koruyamayacağını
anlayınca yıktırdı. Türkler, hendekleri toprakla doldurup, yeni şehir enkazı
üzerinden eski şehri aldılar. Kont Zrinyi, kaleye çekildi. Kuşatmanın on beşinci
günü, sadrazamın yönettiği hücumda, büyük kayıplara uğrandı. Kanuni, gönderdiği
hattı hümayunda, kuşatmanın uzaması ve kayıpların fazlalığından duyduğu üzüntüyü
belirtti. Bundan sonra Zrinyi, teslim teklifini kabul etmedi. Hücumlar
arttırıldı. Kont Zrinyi, kaleden çıkış hareketinde bulundu, vuruldu. Nihayet 34
günlük kuşatmadan sonra kale ele geçirildi (7 Eylül 1566).
Kuşatmanın son gününde Kanunî Sultan Süleyman Han, kalenin alınışını öğrenemeden
vefat etti. Sokullu, padişahın ölümünü ordudan gizledi. Kütahya valisi Şehzade
Selim'e haber gönderip durumu bildirdi.
Vezir Pertev Paşa kumandasında gönderilen kuvvetler de Gyula (Göle) kalesini ele
geçirdiler.
TÜRK'ÜN SAVAŞLARI ANASAYFASI
|