|
Efendiler, artık Ali Fuat Paşa'nın Batı Cephesine komuta edemeyecegine
inanmıştım. O günlerdeMoskova ya da bir elçilik hey'eti göndermemiz
gerekiyordu. O halde, Fuat Paşa büyükelçi olarakMoskova'ya gidebilirdi.
Batı Cephesi de çok ciddî ve dikkatli bir çalışma beklediğinden,bu
cephe komutanlığını da zatengenel askerî harekâtı yürütmekte olan
Genelkurmay Başkanı İsmetPaşa'ya ek görev olarak vermek en sür'atli
ve uygun bir tedbir olacaktı.Bir yandan da gerek iç isyanlara ve
direnmelere karşı gerek savaş harekâtıaçısından kuvvetli bir süvari
teşkilâtına duyulan ihtiyaç açıktı. Sırfbu teşkilâtı kurabilmek
için de İçişleri Bakanı olan Refet Bey'e (Refet Paşa)ek olarak bu
görevi de vererek kendisini Konya ve dolaylarınagöndermeyi uygun
buluyordum. Çünkü Refet Paşa, zaman zaman çeşitlisebeplerle Konya'ya,
Denizli'ye gitmiş, Batı Cephesi'nin güney kesimiile ilgilenmiş ve
o kesimle ilgisi bulunan bölgeleri tanımış bulunuyordu. O halde
konuyu şöyle çözebilirdim : Cepheyi ikiye ayırmak; önemlikesimleri
içine alan alanı Batı Cephesi diye adlandırarak İsmet Paşa'nınkomutasına
vermek; güney kesimini de Konya ve dolaylarına göndereceğimRefet
Paşa'ya vererek, her iki cepheyi birden doğrudan doğruyaGenelkurmay
Başkanlığı makamına bağlamak...
Genelkurmay Başkanlığı'nı da Millî Savunma Bakanı olan FevziPaşa
vekâlet edebilirdi. Fuat Paşa zamanında bir de cepheden Sıvas'akadar
uzanan "Geri Bölgesi" vardı. Fuat Paşa, bu bölgeyi idare
edebilmekiçin de bir "Cephe Komutanlığı Vekâleti" makamı
kurmaya mecburolmuştu. Bunun tabiî ve pratik olmadığı meydandaydı.
Bu bakımdan, yenidüzenlemede bu geri bölgesini de menzil alanı olarak
cepheye bıraktıktansonra, Millî Savunma Bakanlığı'na bağlamak tabiî
idi. ismet Paşa'nınbir süre için Genelkurmay Başkanlığı'ndan ayrılmaması,
ordunundüzenlenme ve hazırlanmasında sür'at sağlanması için yararlı
görüldüğügibi, Refet Bey'in de İçişleri Bakanlığı sıfatını geçici
olarak devam ettirmesi,özellikle kendi bölgesinde güvenliğin sağlanması,
halktan hayvanve malzeme toplamak suretiyle meydana getirmeye mecbur
olduğu süvariteşkilâtını bir an önce kurabilmek için gerekliydi.
|
