Efendiler, çok önemli olan bu Meclis'in toplanacağı yer konusunda
kendi başına karar verip, bu kararı da millete ve seçilen
milletvekillerine uygulatmak, pek tehlikeli olurdu. Bu sebeple,
büyük bir dikkat ve incelikle bütün şahsî veya genel duygu ve
düşünceleri gözden geçirmek, gerçek eğilimi anlayarak
uygulanabilecek kararı bulmak zarureti ile karşı karşıya idim.
Gördüğünüz gibi, bir yandan İstanbul'un ileri gelenleriyle
haberleşirken, bir yandan da çeşitli yollarla kamuoyunu yokluyordum.
Vereceğim kararın uygulanmasını sağlamak için ordunun görüşünü almak
da pek önemliydi. Bu yüzden daha Ekimin 29'unda, 15'inci, 20'inci,
I2'nci ve 3'üncü Kolordu Komutanları'nı Sıvas'ta bir toplantıya
davet ettim.
Diyarbakır'daki Kolordu Komutanı'na, Edirne'deki Kolordu Komutanı
Cafer Tayyar Bey'e, Bursa'da Yusuf İzet Paşa'ya Balıkesir'de Kâzım
Paşa'ya, Bursa'da Bekir Sami Bey'e de "kendilerini, aradaki yolun
uzaklığı ve özel durumları dolayısıyla davet etmediğimi, alınan
kararları bildireceğimi" yazdım.
Efendiler, davet edilen komutanlardan Salâhattin Bey zaten Sıvas'ta
idi. Kâzım Karabekir Paşa Erzurum'dan, Ali Fuat Paşa Ankara'dan ve
Konya'daki Kolordu Komutanı'nın cephe ile ilgili önemli işleri
bizzat düzene sokması gerektiğinden, kendisine vekil olarak
Konya'dan da Kurmay Başkanı Şemsettin Bey gelerek Sıvas'ta
toplandılar. Hey'et-i Temsiliye'den olan veya bu hey'etten olmayıp
da toplantıda bulunmaları yararlı görülen şahısların ve komutanların
katılmasıyla, 16 Kasım 1919 günü görüşmelere başladık. Toplantı
gündemimiz şu üç noktadan ibaret olacaktı :
1- Meclis-i Meb'usan'ın toplanma yeri,
2 - Meclis'in toplanmasından sonra Hey'et-i Temsiliye'nin ve millî
teşkilâtın alacağı şekil ve çalışma yöntemi
3 - Paris Barış Konferansı'nın bizim için olumlu veya olumsuz bir
karar vermesi halinde tutulacak yol. |