|
Şimdi Efendiler, müsaade buyurursanız size bir soru sorayım : Bu
durum ve şartlar karşısında kurtuluş için nasıl bir karar akla gelebilirdi?
Açıkladığım hususlara ve yaptığım gözlemlere göre üç türlü karar
ortaya atılmıştır.
Birincisi, İngiliz himâyesini istemek
İkincisi, Amerikan mandasını istemek,
Bu iki türlü karar sahipleri, Osmanlı Devleti'nin bir bütün halinde
korunmasını düşünenlerdir. Osmanlı topraklarının çeşitli devletler
arasında taksimi yerine, imparatorluğu tek bir devletin koruyuculuğu
altında bulundurmayı tercih edenlerdir.
Üçüncü karar, bölgesel kurtuluş çarelerine başvurmuştur. Söz gelişi,
bazı bölgeler kendilerinin Osmanlı Devleti'nden koparılacağı görüşüne
karşı ondan ayrılmama tedbirlerine başvuruyordu. Bazı bölgeler de
Osmanlı Devleti'nin ortadan kaldırılacağını ve Osmanlı ülkesinin
taksìm edileceğini oldubitti kabul ederek kendi başlarını kurtarmaya
çalışıyordu.
Bu üç türlü kararın gerekçesi yaptığım açıklamalarda yer almıştır.
|
